Александр Хомяков: Суперлигадан тушган таклифдан сўнг ортиқча ўйланишга ҳожат йўқ эди

Ниҳоят, кутилаётган ўзгариш ўз тасдиғини топди. Кўпчилик ўйлаганидек, Александр Хомяков «Андижон» жамоасининг янги бош мураббийига айланди. 5 март куни 50 ёшини қарши олган россиялик мутахассис футболчилик фаолиятида дарвозабон сифатида гавдаланган. Қолаверса, у Россия, Озарбайжон ҳамда Қозоғистон клубларида фаолият олиб борган. Александр Андреевич Ўзбекистонда 2011 йилдан бери ишлаб келмоқда. Дастлаб икки йил «Машъал» клубининг академиясида меҳнат қилган бўлса, 2013 йилдан бошлаб асосий жамоада ишга киришган. Салкам 10 йил давомида у «Машъал» билан ҳамнафас бўлиб келди. Аммо ҳеч нима абадий бўлмаганидек, бу мураббийнинг ҳам Муборакдаги фаолиятига шу пайтга келиб нуқта қўйилди. Натижада энди Хомяковнинг ҳаётида янги саҳифа очилди. «Андижон» унинг Ўзбекистондаги иккинчи иш жойига айланди. Айтиш мумкинки, Андижонда янги мураббийни кўп ишлар кутиб турибди. Чунки у биринчи навбатда жамоанинг ҳозирги ҳолатини яхшилашга киришади. «Машъал»да тўплаган тажрибасини эса бу ерда ишга солади. Лекин шуни ҳам айтиш керакки, Муборакдаги 10 йиллик фаолияти учун Хомяковга алоҳида миннатдорчилик билдиришган ҳолда уни муносиб кузатиб қўйишгани ҳам эътиборга молик. Куни кеча «Андижон»нинг янги бош мураббийи билан суҳбатлашдик.  

«Мухлислар ардоғидаги жамоада ишлаш иштиёқи устун келди»

- Александр Андреевич, «Машъал»да ўтган 10 йил фаолиятингиздан кейин нима сабабдан клубни тарк этишга қарор қилдингиз? Бу нима билан боғлиқ?

- Ҳаётда ниманидир ўзгартиришнинг фурсати келиб қоларкан. Қолаверса, бир жойда узоқ қолиб кетиш кишини ўзгартириб юборади. Бундай пайтда у ўзини бамисоли қотиб қолгандек ҳис қилади ва ниманидир ўзгатирмаса бўлмаслигини тушуна бошлайди. Шу ҳолат ҳам менга таъсир кўрсатмасдан қолмади. Боз устига Суперлигада ишлаш ҳақидаги таклифни олганимдан сўнг ўйланиб ўтиришим учун ҳожат йўқлигини сездим. Андижон – футбол шаҳри саналади. Ўз навбатида маҳаллий клубдан ишқибозлар кўп нарса кутишади. Мухлислар ардоғидаги жамоада фаолият кўрсатиш ва Суперлигада ишлаш иштиёқи устун келди. Шу ҳолатлар ҳам якуний қароримга ўз таъсирини ўтказмасдан қолмади.

- Айтинг-чи, «Машъал»даги иш жараёнингизда нималарга эришдингиз-у, нималар ўзингиз кутган даражада чиқмади?

-  Албатта, ҳар қандай мураббий каби мен ҳам бошқарувимдаги жамоа билан қандайдир натижаларни қайд этишни истайман. Аммо ўз ишимга баҳо беришим нотўғри бўларди. Буни ишқибозларга ҳавола қилган маъқул, деб ўйлайман. Тўғри, иш жараёнида «Машъал» билан каттароқ натижага эриша олмадим. Бошқа томондан олиб қараганда, ўтган вақт мобайнида жамоа шаклланиб борди. Бу эса мени хурсанд қиладиган жиҳатдир. Бундан ташқари, иш жараёнимиз чоғида бир қатор футболчилар авлоди шаклланиб борди. Уларнинг орасида элит дивизионда тўп сураётганлари ва хорижда фаолиятини давом эттираётганлар ҳам борлиги мураббий сифатида мени қувонтирмасдан қолмайди. «Машъал» академиясидан чиққан кўплаб тарбияланувчилар ўзларини кўрсатаётганлари албатта қувонтиради. Мана шундай тарбияланувчилар таъсирида клубнинг янги даражага кўтарила олишидан умид қилиш мумкин.

- Бундан икки йил олдин «Машъал»ни элитадан қуйи дивизонга тушириб юборишди. Шу вақт мобайнида жамоа юқорига кўтарилишга ҳаракат қилди, лекин уринишлар зое кетмоқда. Айтинг-чи, мана шу ҳолат ҳам клубдан кетишингизга таъсир кўрсатдими?

- Гапингизда жон бор, сиз айтиб ўтган жиҳатлар ҳам якуний қароримга ўз таъсирини ўтказмасдан қолмади. Икки йил давомида элит дивизионга кўтарилиш йўлидаги саъйи-ҳаракатларимиз наф келтирмагани ачинарли, албатта. Чунки ҳар қандай мураббий жиддий вазифани бажариш истагида ишлайди. Мен ҳам бундай хоҳишдан мустасно эмасман. Бу ҳам «Машъал»дан кетишимга етарли даражада таъсир кўрсатди.

«Машъал»ни тарк этиш оғир бўлди»

- Россиялик бўлсангизда мураббийлик фаолиятингизни Ўзбекистонда бошладингиз ва шу ерда давом эттириб келяпсиз. Аслида сизни бу ерда кўпроқ нима ушлаб турибди? Қолаверса, сизда фаолиятингизни бошқа чемпионатларда, айтайлик, Россия ёки Қозоғистонда синаб кўриш имконияти бўлганми?

- Сиз айтиб ўтган алоҳида вариантлар бўлмаган. Аммо шу ердаги, фаолиятим ҳам ёмон чиқмаяпти, назаримда. Клуб раҳбарияти, жумладан собиқ раҳбар Баҳром Байжанович Давлатов билан муносабатимиз жуда яхши эди. Ўзимга билдирилган ишонч учун улардан ҳар қанча миннатдор бўлсам арзийди. Мураббийлик борасидаги тажрибам ортиб боришига «Машъал»дагиларнинг қўшган ҳиссаси беқиёс, десам муболаға қилмайман. Бинобарин, Давлатовни мураббийлик йўлида фаолиятимга катта таъсир ўтказган инсон деб ҳисоблайман. Уни ўзим учун футболдаги отам десам ҳам бўлаверади. Бу инсонга сиҳат-саломатлик тилайман. Умри зиёда бўлсин. «Машъал»да ўзимни ҳар томонлама қулай ҳис қилганим боис бошқа вариантлар ҳақида ўйлашга ҳам ҳожат қолмаганди. Бир жойда ортиқча босимсиз ишлар экансан, бошқа нарса ҳақида ўйламай қўйишинг турган гап. Бироқ юқорида айтиб ўтганимдек, ўзимни бошқа клубда синаб кўриш истаги ҳам устун келганини айтмасам бўлмайди. Клуб президенти, бош директор ва жамоа бошлиғи Дилявер Ваниев томонидан билдирилган ишонч туфайли «Машъал»да шунча вақт ишладим. Уларнинг кўмагини ҳис қилган ҳолда ишлар эканман, унчалик қийинчилик ёки муаммоларга дуч келмадим. Албатта, мен ҳам барқарорликни ёқтираман. Лекин мураббийнинг ҳаёти ўзгаришлардан иборат. У эртага ўзини нима кутаётганини билмайди. Ўз навбатида мен ҳам яхши натижалар қайд этган ҳолда мутасаддилар ва жамоа мухлисларини қувонтиришга ҳаракат қилдим. Энди фаолиятимни «Андижон»да давом эттираман. Бу шаҳарда ишқибозлар футболни жуда севишади. Уларнинг ўта талабчанлиги ҳам кўчиб ўтишимга таъсирини ўтказмасдан қолмаганини алоҳида эътироф қилишим жоиз.

- Демак, гапларингиздан шуни тушуниб етиш мумкинки, клубдан кетганингиз бироз бўлса ҳам сизни хафа қилади…

- Албатта, 10 йил – бу анча салмоқли муддат. Клуб мен учун худди иккинчи уйимдек бўлиб қолганди. Албатта, умрингнинг анча қисми ўтган жойни ташлаб кетиш дилингни бироз оғритади. Аммо мураббий шаклланишни ва янги чорловларни қабул қилишни ёқтиради. Ўз навбатида мен ҳам буни ҳис этган ҳолда фаолиятимдаги янги чорловни қабул қилишни маъқул топдим. Бироқ яна қайтараман: «Машъал»даги ишлар мураббий сифатида мени тоблади. Ҳар бир учрашув оғир кечаркан, бу ҳолат мураббийдаги чидамкорликни ошириб боришга хизмат қилади. Бошқа томондан олиб қараганда, жамоа мен учун жуда қадрдон бўлиб қолганди. Ҳар қандай киши оиласидек яқин бўлган кишиларни ташлаб кетаркан, ниманидир йўқотганини ҳис эта бошлайди.

- Ўз вақтида дарвозабон бўлгансиз. Бу борада тўплаган тажрибангиз мураббийлик фаолиятингизда ёрдам беряптими?

- Эҳтимол, бироз бўлса ҳам ёрдам берган бўлиши мумкин. Лекин дарвозабон қайсидир маънода икки устун ўртасидаги асирдир. Шу боис майдондаги умумий ҳолатни таҳлил қилишда имконияти бироз чегараланган бўлади. Бошқа томондан олиб қараганда, у атрофида бўлаётган вазиятни шундан келиб чиққан ҳолда кузатиши мумкин. Дарҳақиқат, бу ролдаги тажрибам мураббийлик фаолиятимга қандайдир таъсир ўтказганига ишонаман. Лекин саволингиз анча мураккаблиги боис дабдурустдан жавоб қайтариш ҳам қийин. Умуман олганда, мураббий майдон четида турган ҳолда ҳаммасини бемалол кузатиши, таҳлил қилиши мумкин. Дарвозабонда эса бундай имконият бироз чекланган. Шундан келиб чиққан ҳолда хулосани ўзингиз чиқараверинг. Аммо ўз вақтида дарвозабон бўлганим қайсидир томондан бўлса ҳам мураббий ролидаги ишимга таъсирини ўтказмасдан қолмаган. Қолаверса, ўз вақтида дарвозабон бўлганлардан кейинчалик қандай савиядаги мураббийлар етишиб чиққани борасида мисоллар келтиришим анча қийин. Буни таҳлил қилиш ҳам нотўғри бўларди.

«Андижонда мендан нималарни кутишаётганини

 билган ҳолда таклифни қабул қилдим»

- «Андижон»ни қабул қилганингиз ҳаммадан кўра маҳаллий ишқибозларни хурсанд қилиб юборди. Аммо масаланинг бошқа томони ҳам йўқ эмас. Яъни, сиздан дарҳол натижани талаб қилишга тушадилар. Воқеаларнинг шундай тус олишига тайёрмисиз?

- Буни жуда теран тушуниб турибман. Негаки, қаерга келаётганимни ва ўзимни нималар кутаётганини сезган ҳолда бу таклифни қабул қилдим. Агар ўзимни ушбу чорловга тайёр эмасман, деб ҳисоблаган тақдиримда «Машъал»да қолган бўлардим. Нафақат мендан, балки ҳар қандай мураббийдан биринчи навбатда натижа талаб қилишади. Мураббий бундай ташқи босимдан асло қочиб қутула олмайди. Шу боис ҳар бир мураббий иложи борича кутилган натижани келтириш пайида тер тўкади. Буни аввало раҳбарият ва ишқибозлар қўйиши мураббийни асло бўшашишга имкон бермайди. Шундай экан, клуб устози ўз олдига қўйилган вазифаларни бажаришга мажбур. Шу йўлда мураббий биринчи навбатда мухлисларни ранжитиб қўймаслик учун максимум куч билан иш олиб боради. Шунингдек, у бир пайтнинг ўзида жамоа раҳбариятининг хафсаласини пир қилмасликка интилади. Биз мураббийлар эса ҳар доим бунга тайёр турмоғимиз даркор.

- Айтишларича, ОКМК, «Бухоро» ва «Сурхон» клублари ҳам хизматингизга қизиқиш билдирган экан. Шу гаплар ростми?

- Энди бу ҳақида гапиришдан маъни йўқ, деб ҳисоблайман. Чунки «Андижон»нинг таклифини қабул қилдим. Мураббий атрофида эса ҳар доим турли гап-сўзлар ва миш-мишларнинг юриши оддий ҳол. Бинобарин, юқорида санаб ўтган клублар томонидан хизматимга қизиқиш бўлгани ҳақидаги гаплар ҳам шулар жумласидан. Келинг, яхшиси бу саволни изоҳсиз қолдирай.

- Александр Андреевич, «Андижон» клубида энди иш бошлаяпсиз. Аммо жамоанинг бунгача ўтказган ўйинлари ва натижаларини кузатган бўлсангиз керак. Сизнингча, «Андижон»нинг Суперлигадаги ишлари кўнгилдагидек кечмаётганига нима сабаб бўляпти?

- Ўзингиз айтиб ўтганингиздек, жамоага келиб, иш бошлаганимга ҳали кўп бўлмади. Ҳаммаси билан энди танишяпман. Шу сабаб ушбу саволингизга қандай жавоб қайтаришни билмайман. Бунинг учун менга вақт керак бўлади. Мен фақат мусобақа жадвалидан келиб чиққан ҳолда «Андижон»нинг бугунги ҳолати у қадар қониқарли эмаслигини айтишим мумкин холос. Клубга уюшқоқлик, бирин-кетин қозонилган ғалабалар етишмаяпти, назаримда. Агар санаб ўтган шу жиҳатлар амалга ошар экан, «Андижон»нинг аҳволи кескин даражада яхши томонга ўзгариши аниқ. Агар клуб бирин-кетин икки ёки учта ўйинни кўнгилдагидек ўтказиб, ғалаба таъмини ҳис эта олар экан, ишлар юришиб кетишидан бемалол умид қилса бўлади. Шунинг учун аввало ўзимни, сўнгра шогирдларимни бунга ишонтира олмоғим даркор. Агар ҳамжиҳатликда ишласак, ғалабалар албатта келади. Асосийси, жамоа ўйинчиларининг юзида Суперлигада муваффақиятли тўп суриш учун бўлган ишончни кўряпман.

«Қандайдир ўзгаришларни амалга оширмоқчи эмасман»

- Водий дербисидаги «Навбаҳор» - «Андижон» учрашувини томоша қилдингизми?

- Ҳа, ўша ўйинни кўрдим.

- Учрашув ҳақидаги фикрларингиз билан ўртоқлаша оласизми?

- Сиз буни ҳозир зарур деб ҳисоблаяпсизми? Агар бу интервью эмас, балки шахсий мулоқот бўлганида нималарни ўйлаганим ҳақида гапириб берган бўлардим. Қолаверса, ўша беллашув мен жамоага келмасимдан олдин ўтказилди. Шундай экан, бу борада фикр билдиришим сал ғалатироқ бўларди.

- Шартномани қачон имзолайсиз?

- Андижонга 4 июнда келдим. Ҳаммасини тез орада расмийлаштиришимизга ишончим комил. Шартномага имзо чекан заҳотим футболчилар билан астойдил енг шимариб ишга киришамиз. Жамоа қисқа муддатли танаффусга чиқиб кетди. Боя айтганимдек, шартномага имзо чекан заҳотим «Андижон»даги мураббийлик фаолиятимни бошлашга киришаман.

- Мураббийлар штабингиз янги бўладими ёки…

- Штабимда қандайдир янги ўзгаришларни амалга оширмоқчи эмасман. Узоқ вақт мураббийлар штабида бир жамоа билан ишладик. Афсуски, эндиликда массажчидан тортиб маслаҳатчига қадар уларнинг кўпчилиги бошқа клубларда ишлаяпти. Шу боис «Андижон»да вазиятдан келиб чиққан ҳолда штабимни тузмоқчиман. Албатта, буни вақт кўрсатади. Ҳозирда ўзимнинг алоҳида мураббийлар штабим деярли йўқ ҳисоби. Лекин бу вақтинчалик ҳол.