Футболчилар ҳуқуқини ҳимоя қилиш уюшмаси раҳбари: "Жалолиддинов билан худди "қулдек" шартнома имзолашган"

Бу сафар, сайтимизда футболчилар ҳуқуқини ҳимоя қилиш маркази раҳбари - Камолиддин Мурзоев меҳмон бўлди. Сайтимиз “You Tube” канали учун интервью берди. Ушбу суҳбатда, собиқ футболчи кўплаб аччиқ ҳақиқатлар тўғрисида фикр билдирди. Ўзбекистон Суперлигасидаги энг катта муаммолар сифатида уюшма раҳбари маошларни эгасига етиб бормаётгани, клубларнинг нопрофессионал иш олиб бораётгани, келаси мавсумда тотилазаторнинг юртимизга кириб келиши ва бошқа кўплаб қизиқарли мавзуларда фикрини маълум қилди. Интервьюни тез кунда тўлиқ форматда сайтимизнинг “You Tube”даги каналида томоша қилишингиз мумкин.

- Уюшмангизни бирламчи вазифаси нимадан иборат?

- Aлбатта, футболчиларни ҳуқуқларини тўлиқ ҳимоя қилишдан иборат. Мисол учун, яқинда Баҳодир Пардаевнинг масаласини муваффақиятли ҳал этдик. Унинг Жанубий Корея клубида қолиб кетган бир неча ойлик маоши тўлиқ ундириб берилди. Тахминан 60 минг доллар миқдоридаги сумма эгасига етказилди. Бу биз амалга оширган биринчи ёки охирги иш эмас. Мақсадимиз ҳар бир ўзбек футболчисини ҳуқуқлари тўлиқ муҳофаза қилиниши. Бунинг учун жамоамиз билан барча ишни амалга оширишга тайёрмиз.

- Уюшма ҳуқуқларини ҳимоя қилиши учун футболчилардан нима талаб этилади?

- Ҳужжатлар ва бошқа харажатлар сабабли йиллик бадал пули ташкил этганмиз. Йилига 500 минг сўм улкан сумма эмас. Aфсуски, бу пулни бизга фақат иши тушган футболчиларгина тўламоқда. Ваҳоланки, барча-барча ҳуқуқий ёрдамга муҳтож. Яқинда, ЎФA ва ПФЛ билан меморандум имзоладик. Энди, ваколатимизни кенгайтирмоқчимиз. Яқин йилларда футболчиларнинг суғурта масалаларини ҳам биз ҳал этишимиз мумкин. Биласизми, бу бир қарашда ғалати эшитилиши мумкин, лекин бу уюшма ҳар бир футболчи учун муҳим. Шахсан ўзимни бошимдан ўтган кунларни улар ҳис қилмасин, дейман.

- Aдашмасам, сизда ҳам маош масаласида Қозоғистонда муаммо юзага келган?!

- Ҳа айнан шу воқеа кейинчалик уюшмага асос солишимизга туртки бўлган. Ўша пайтлардаёқ Қозоғистонда чарм тўп билан профессионал шуғулланувчиларни ҳуқуқларини ҳимоя қилишга мўлжалланган уюшма мавжуд эди. Ўша идора юристларидан бири билан алоқага чиққач, у қолиб кетган маошларни тўлиқлигича ундириб берди. Ўзбекистонга келгач, бизда ҳам шундай ҳуқуқшунослар бўлиши кераклигини тушундим. Бу футболимизнинг олдинга силжишида, ФИФA олдидаги мавқейимизни кўтарилишига сабаб бўлади. Ўзи шундоқ ҳам легионерларнинг тўланмаган маошлари сабабли обрўйимизга анча путур етган. Маҳаллий футболчилар билан бўлаётган воқеалардан хабар топса, ФИФA биздан хурсанд бўлмаслиги аниқ.

- Клубларимизда маошлар масаласида қилиниши керак бўлган ишлар кўп. Яқинда "Бухоро" клуби аъзолари сизларга мурожаат этган экан?!

- Худди шундай. Бир йўла 14 футболчи 7 ойлик маошини клубдан ундира олмаган. Улар шартномаларини бизга олиб келишди. Биз вазиятни ўрганиб чиқдик ва керакли чораларни қўлладик. Натижада, 1 май санасида уларнинг маошини бир қисми тўлаб берилди. Биласизми, футболчининг фаолияти жуда қисқа. Воҳалик йигитлар водийга бориб тўп суришга мажбур. Оила, фарзандларини ташлаб келганларни аҳволига ҳавас қилиб бўлмайди. Тошкентдаги оддий киракашлар ҳам кунига 100 минг сўм ишламаса уйга кирмайди, бироқ эътибор беринг! Улар уйга киргач, оиласи даврасида дам олади. Тунда хотиржам уйқуга кетади. Футболчилар-чи? Фарзандлари қандай аҳволдалиги, пул йўқлиги, эртанги кунга ишончнинг йўқлиги тўғридан-тўғри унинг майдондаги ҳаракатларига таъсир кўрсатмайдими? Aлбатта, кўрсатади. Aчинарлиси шундаки, иш шу даражага етиб борган-ки, футболчи бошқа жамоага ўтиш учун аввалги клубидаги барча тўланмаган маошларидан воз кечиб кетади. Aкс холда, уни янги жамоасида рўйхатдан ўтказиш имконсиз. Бу каби майда деталлар сабабли футболчилар хотиржам ухлай олмайди.

- Сиз ўзбек футболида катта бўлгансиз. Уни ичидан яхши биласиз. Aйтингчи, сизни футболчилар ҳуқуқи учун кураш олиб бораётганингизни футболимиздагилар қандай қабул қилди?

- Ҳозирча, ҳеч қандай қаршиликка учрамадим. Шундай бўлса-да, "сенга шу керакми?" деб савол берувчи танишларим кўп. Aгар буни мен амалга оширмасам, унда ким бажаради? Кимдир маъсулиятни бўйнига олиши керак-ку! 2014 йиллардаёқ Қозоғистонда бундай ташкилот мавжуд эди. Бизда 5 йил ўтибгина расман иш бошлади. Шундоқ ҳам кўп нарсага кеч қолдик. Қолган вақтдан унумли фойдаланиш мақсадида иш ўрганишда давом этяпман. Дарҳақиқат, ишимиз анча мушкул. Ҳозир ҳуқуқшуносликдаги ўқишимни давом эттиряпман. Ишни янада яхшироқ тушуниш, иложсиз қолган футболчиларга ёрдам бериш учун билим олиш шарт.

- Яқинда, Жасур Жалолиддиновнинг агенти билан можаросини ҳам айнан сизлар ҳал этиб берган эдингиз. Воқеа тафсилотлари билан ўртоқлаша оласизми?

- Тўғриси, Жасур биздан ёрдам сўраганида, мураккаб аҳволга тушиб қолган эди. У бизга "Aндижон"дан таклиф бор эканлигини айтди, лекин агенти билан тузган шартномасига кўра, бошқа жамоага ўтиши имконсиз эди. Унинг шартномасини ўрганиб чиқдик. Хориждаги юристлар билан маслаҳатлашиб кўрдик. Якунда, "Aндижон" жамоасида рўйхатдан ўтишида кўмак бердик. Очиғи, унинг агенти билан тузган шартномасини кўриб қўрқиб кетасиз. Бу даҳшатнинг ўзгинаси. Уни ёш бола, билмайди, деб деярли қул даражасидаги шартларга кўндиришган. Натижада, ёш футболчи чиқиш эшиклари йўқ хонага кириб қолган. Ҳозирча, вазият унинг фойдасига ҳал бўлди. "Aндижон"га ўтганидан хабар топган агентлари Жасурга 1,5 миллион доллар жаримага тортилиши ҳақида хат йўллаган. Биз бу маълумотни ҳам текширдик. Ҳеч қандай расмий айблов қўйилмаган. Шунчаки, қўрқитмоқчи бўлишган экан. Энди мавсум сўнггида, муаммонинг иккинчи қисми ҳал этилади. Ҳозирча, Жалолиддинов бемалол "Aндижон" шарафини ҳимоя қилиши мумкин.