Гукеш кунига неча соат шахмат билан шуғулланади? Унинг хотиржамлик сири нимада? (Интервью)

Таниқли ҳиндистонлик шахматчи Гукеш Доммаражу ўзининг "X" саҳифасида обуначиларни қизиқтирган саволларга жавоб берди: 

— Агар шахматчи бўлмаганингда, нима билан шуғулланган бўлардинг?

—  Эҳтимол, индивидуал спорт турини танлардим — теннис ёки бадминтон.

— Жаҳон чемпиони бўлсанг ҳам қандай қилиб камтарликни сақлаб қоляпсан?

—  Ўйлайманки, ҳеч кимни ранжитмаслик ва қўлимдан келганича ишимни энг яхши даражада қилиш муҳим. Баъзан бу қийин бўлади, лекин ҳаракат қиламан.

—  Агар муваффақият формулангни бир жумла билан айтиш керак бўлса, нима дердинг?

—  Ҳеч қачон таслим бўлма.

— Сен учун қайси бири муҳимроқ — интуициями ёки ҳисоб-китоб?

— Ўйлайманки, ҳар бир қарорда иккаласи ҳам бирга ишлайди. Айрим ўйинчиларда бири устун келади, айримларида иккинчиси. Менда эса, эҳтимол, вариантларни ҳисоблаш одати кўпроқ ишлайди.

— Шахматчилар орасида кўрган энг ғалати ирим-сириминг нима?

—  Кимнидир юриш қилишдан олдин қўлини фигура устида бир неча бор муаллақ ушлаб турганини кўрганман.

— Қандай турнир муҳити сенга максимал даражада ўйнашга ёрдам беради — тинч залларми ёки шовқинли?

— Бу кўпроқ кайфиятга боғлиқ, атмосферага эмас. Очиғини айтсам, Олимпиадалардаги каби катта залларда кўп ўйинчилар билан ўйнаш завқлироқ.

—  Бугунги кунда шахматда қайси кўникма кўп эътибордан четда қолади?

—  Эҳтимол, эндшпиль. Аниқ эмас, лекин шундай деб ўйлайман.

— Ўтмишингдаги қайси партия ҳануз сенга нимадир ўргатади?

— Ҳар бир партия нимадир ўргатади, лекин энг эсда қолгани — Номзодлар турнирида Алиреза Фирузжга қарши 7-тур бўлган.

— Шахмат тахтаси олдидаги энг қийин қароринг қайси бўлган?

—  Ҳар бир партияда қийин қарорлар бўлади, лекин энг қийини — Загребда Магнус билан дурангга рози бўлганим эди.

— Илгари ёқтирмаган, аммо ҳозир яхши кўрадиган дебютинг борми?

—  Қизиқарли савол… Эҳтимол, каталон бошланиши.

— Компьютер билан мунтазам ишлаш сени кўпроқ ижодкор қиладими ёки тасаввурингга тўсқинлик қиладими?

— Движоклар билан машғулотнинг ҳам плюс, ҳам минуслари бор. У янги ғояларни ўрганишга ёрдам беради ва тайёргарликни осонлаштиради, лекин жуда чуқур кетилса, креативликнинг бир қисмини “ўлдириши” мумкин.

— Партиядан олдин қандайдир одатинг борми?

—  Одатда, бироз медитация қиламан.

— Сенингча, бир кун келиб дунёда биринчи рақамга айланасанми?

— Шунга эришиш учун бор кучим билан ҳаракат қиламан. Бу содир бўладими-йўқми, барибир қилган меҳнатимдан мамнун бўламан.

— Яқин вақтларда онлайн-турнирлар ёки бошқа шахмат тадбирларини стрим қилишни режалаштираяпсанми?

—  Йўқ, бундай режаларим йўқ ва ростини айтсам, бу қачондир бўлади, деб ҳам ўйламайман. Бироқ шахмат учун кўп иш қилаётган ажойиб контент-мейкерлар жуда кўп!

— Бу йилги Номзодлар турнири иштирокчилари рўйхатидан ҳайратландингми? Титулни ҳимоя қилиш учун тайёргарликни қачон бошлайсан?

—  Хайратланарли ҳеч нарса йўқ, деб ўйлайман: ҳамма имконият олди ва ундан фойдаланди. Спортнинг моҳияти ҳам шунда — “мен кучлиман, демак мен бу ерда бўлишим керак” деб бўлмайди. Майдонга чиқиб, натижа кўрсатиш керак ва у ердаги йигитларнинг барчаси шуни қилди! Мен эса ҳозир ўз устимда ишлаяпман ва яхшироқ бўлишга ҳаракат қиляпман.

— Кунига одатда неча соат шахмат билан шуғулланасан? Агар ўша куни партиянг бўлса, бу ўзгарадими?

— Одатда, тахминан олти соат. Лекин ўша куни партия ўйнасам — албатта камроқ, чунки партиянинг ўзи бир неча соат давом этади ва энергияни сақлаш керак.

— Жаҳон чемпиони бўлганингдан сўнг қўшимча босим сезяпсанми?

—  Албатта, қўшимча босим бор, мен буни ҳис қиламан. Лекин карьерамда ҳар бир янги босқичда — эртами, кечми — мослашганман ва бу сафар ҳам худди шундай бўлишига ишонаман!