Namanganda VAR qo‘l keldimi yoki pand berdi?!

Biroz avval yakuniga etgan «Navbahor» – «Paxtakor» to‘qnashuvi muxlislarda ikki xil taassurot qoldirdi. 69 yoshli Viktor Jalilov shogirdlari Piter Xyuistra boshchiligidagi amaldagi chempionlarga qarshi munosib turib bera oldi. O‘yin keskin kurashlarga boy o‘tgan bo‘lsa-da, masalani VAR hal etdi. Keling, ushbu bahs va hakam qabul qilgan qaror haqida biroz suhbatlashamiz.

Temp yuqori

Namanganda Toshkent klublari noqulaylik tug‘dirishi mumkin bo‘lgan eng katta omil – muxlislar. Bu uchrashuvda ham ular o‘z ishini a’lo darajada bajardi desak, adashmagan bo‘lamiz. Arenadagi fanatlarning olqishlari sababli, «Navbahor» bugun  bo‘yidan ham baland sakray oldi. O‘zining tartibli o‘yini va maydon markazini boshqarishi bilan ajralib turuvchi «Paxtakor» tuzgan rejalarining 70 foizi ish bergani yo‘q. Cheran kiritgan goldan so‘ng, «Navbahor» ikkinchi bo‘limda to‘liq agressiv pressing uyushtirishni boshladi. Futbolchilar raqibni Sanjar Quvvatov darvozasi oldida kutib olish uchun zonalarni berkitdi. Bu «Paxtakor» singari chiziqlardagi bog‘lamlari mustahkam bo‘lgan jamoaga qarshi ish bergani tahsinga sazovor. Jamoa jipslashgan holda harakat qildi. Oqibatda, «Paxtakor» hujumga chiqishda qiynaldi. Bir necha bor Quvvatov bo‘sh zonalar yo‘qligi uchun to‘pni oldinga tepib yuborishga ham majbur bo‘ldi. Vaholanki, «sherlar» ichki birinchilikda pressingdan chiqib ketishda qolganlardan bir bosh baland. «Navbahor» golga qadar juda ko‘p "brak" paslar ijro etdi, ammo bitta sifatli kombinatsiya tablodagi hisobni o‘zgarishi uchun kifoya qildi. Isoqjonov kerakli pallada kerakli joyda paydo bo‘ldi va hisob 1:1. «Lochinlar» gol kiritgach, o‘yin kartinasi umuman o‘zgarib ketdi. Buni sezgan Xyuistra darrov Sardor Sobirxo‘jaev o‘rniga Humoyunmirzo Iminovni maydonga tushirdi. Shu tariqa, «sherlar» maydon markazini qaytarib olishga urindi. O‘yin tugashiga bir necha daqiqa qolganida, Rashidov jarima maydonchasi ichida penalti ishlab oldi. Cheran 2-golni urdi va tablodagi hisob 1:2 ga o‘zgardi.

Xo‘sh, penalti bormidi?

Bu mavzu juda ham bahsli ekanligi aniq. Sababi, hakam videotakrorni kamida 10 marotaba ko‘rdi. Uzoq o‘yladi va 11 metrlik nuqtani ko‘rsatdi. Vaziyatni tahlil qilar ekanmiz, birinchi navbatda Sardor Rashidovning mahoratiga qoyil qolmaslikning imkoni yo‘q. Rashidov aynan penalti ishlash maqsadida himoyachilarni aldab o‘tishga urindi. Raqibning oyoqlari to‘pig‘iga tekkanini his qilgach, chiroyli yiqilib berdi. Bu vaziyatda uni ayblash noo‘rin. U «Paxtakor» futbolchisi va klub g‘alabasi uchun qo‘lidan kelgan barcha ishni qilishi shart. Sardor o‘z xalqaro tajribasidan juda ham unumli foydalandi. Hakam esa, o‘sha kichik kontaktni penaltiga aylantirish borasida bir necha daqiqa ikkilanib qoldi. Vaholanki, o‘yin tempi va Rashidovning harakatlaridan kelib chiqsak, penalti belgilamaslik uchun hakamda imkoniyat yo‘q edi. Sardor barchasini shunday professional amalga oshirdiki, Firdavs Norsafarov nima qilishini bilmay qoldi. Himoyachi va Rashidov o‘rtasida kontakt bor edi, ammo bu penaltiga 100 foiz tortadimi? Katta ehtimol bilan, yo‘q! Biroq sportda sal-pal, degan atama yo‘q. Biror bir futbolchi salgina gol urish yoki ozgina qo‘pollik qilishi imkonsiz. Aniq faktlarga suyanadigan bo‘lsak, kontakt bor edi.

Bu holat penaltiga 100 foiz tortmasligi ham rost, ammo yuqorida aytilganidek, futbolda oz-moz kontakt bo‘lishi mumkin emas. Kontakt bor demak, fol ham bor. Kontakt yo‘q, demak 11 metrlik nuqta ko‘rsatilmaydi. To‘g‘ri, hakam o‘yinning darajasi va uning tempidan kelib chiqib, 11 metrlik nuqtani ko‘rsatmasligi mumkin edi. Balki, uning qarori o‘yindan so‘ng unut bo‘lib ketishi ham mumkin edi. Firdavs Norsafarov VARdagi hamkasblari bilan maslahatlashgan xolda, nuqtani ko‘rsatdi. Sobiq FIFA referisi Ravshan Ermatovning eski intervyularidan biridan qiziq ma’lumot olgan edim. O‘sha suhbatda, har bir hakam o‘yinning tempini his qilishi va unga  qorishib ketishi lozimligi haqida fikr bildirilgan. To‘g‘ri, hakam bu o‘yinni yomon boshqarmadi, ammo o‘yinga qorishib ketishni  uddalay olmadi.

Eng qiziq tomoni shundaki, VAR ham bahsli vaziyatga oydinlik kiritgani yo‘q. Hakam ko‘rgan tasvirni barcha ko‘rdi va barcha o‘zicha xulosa chiqardi...

Tanganing ikki tomoni bor…

Qaysidir ma’noda o‘yin taqdirini hal etgan hakamni oqlash mumkin, biroq bahsli vaziyatlarning negativ ta’siri ham mavjud. Ishonchsizlik, norozi kayfiyat va yo‘qolgan intriga. Bunday holatlar faqat bizning chempionatda sodir bo‘lmaydi. APL, La Liga singari etakchi birinchiliklarda ham uchrab turadi. Fojia yasash yoki boykot e’lon qilishdan hech kimga naf yo‘q. Shunchaki, kurashda davom etish kerak. Namangandagi o‘yinni boshqarib borgan Firdavs Norsafarovning vijdoni bor. U birinchi navbatda, o‘z vijdonidan kelib chiqib, shu qarorni qabul qilgan bo‘lsa kifoya. Qolgani muhim emas.  Bugungi o‘yindagi 3 ochko bilan «Paxtakor» muxlislarini tabriklaymiz. «Navbahor» muxlislariga  chiroyli atmosfera uchun minnatdorlik bildiramiz. Ortga tikilgan bilan hech narsani o‘zgartirib bo‘lmaydi. Yaxshisi, oldinga qadam tashlash kerak.

Yahyoxo‘ja Ulug‘xo‘jaev