Грецияда шуҳрат қозонган ўзбекистонлик бокс мураббийи ҳақида эшитганмисиз?

Ўзбек боксида камол топиб, кейинчалик хориж фуқаролигини қабул қилган юртдошларимиз билан суҳбат уюштиришни давом эттирамиз. Бу сафар Грецияда мураббий сифатида ҳурмат қозонган, ушбу юрт терма жамоаси мураббийлигига қадар йўлни босиб ўтган, асли тошкентлик Владимир Уркудинов билан уюштирган интервьюни эътиборингизга ҳавола этамиз.

Sports.uz маълумотномаси

Владимир Зябович Уркудинов 1955 йил Тошкент шаҳрида таваллуд топган. 14 ёшидан Чилонзор туманидаги 8-сонли бокс мактабида шуғулланишни бошлаган. Биринчи мураббийи Валентин Федорович Зеленин ҳисобланади. Ҳозирда Грециянинг Салоники шаҳрида истиқомат қилади.

- Ассалому алайкум, Владимир Зябович! Грецияда ҳаёт қандай кечмоқда?

-  Ваалайкумассалом. Бир маромда давом этаяпти.

-  Ўзбекистонни соғинаётган бўлсангиз керак?

-  Буни таърифлаб бера олмайман. Жуда соғиндим.

-  Охирги бор қачон келгандингиз?

-  Анча йиллар олдин. Ўзбекистонга яна бориш армонга айланмаса бўлгани... У ерга бориб, менга яқин инсонлар билан учрашиш энг катта ниятларимдан биридир. Афсуски, ҳозирча бунинг имкони бўлмаяпти.

-  Одатда, кўплаб сиз билан даврдош бўлган боксчиларимиз Россия фуқаролигини қабул қилиб, ўша ердан қўним топишган. Сизни грек замини билан қандай боғлиқлик жойингиз бор эди ?

-  Собиқ Иттифоқ тарқаб кетгач, иқтисодий томондан жуда қийин даврлар эди. Шунинг учун, 1994 йил Грецияга кўчиб бориб, ҳаммасини бошидан бошлашга қарор қилганмиз. Боғлиқлик жиҳатига келсак, турмуш ўртоғим грек миллатига мансуб аёл.

-  Мураббийлик соҳасидаги фаолиятингизни қачон бошлагандингиз?

-  1979 йил бошлаганман. Ҳаттоки, санаси ҳам аниқ эсимда, 1 сентябрда  Тошкентдаги 8-сонли бокс мактабида иш бошлагандим.

-  Ўзбекистонлик шогирдларингиздан жиддий натижалар қайд этганлари борми?

-  Жуда кўп иқтидорли ўқувчиларим бўлган.  Жумладан, Бахтиёр Турдиев, Шуҳрат Исроилов,  Элдор Назаров, ака-ука Рихсибой ва Абдували Шамирзаевларни айтиб ўтган бўлардим. Грецияга кўчиб кетишим сабабли, афсуски кўпгина шогидларим спортда юқори натижалар кўрсатишга улгурмади, бунда мен ўзимни айбдор, деб биламан.

- Греция терма жамоаси мураббийи сифатида Олимпия ўйинларида ҳам иштирок этган экансиз. Умуман, бу борада қандай ютуқларга эриша олгансиз?

-  Ҳа, 1995-2005 йилларда мен Шимолий Греция терма жамоасининг катта мураббийи лавозимида ишлаганман. 2004 йил Афина Олимпиадасида Греция бош жамоаси таркибида 6 боксчи ҳамда 3 мураббий иштирок этганмиз. -81 кг вазн тоифасида шогирдим Илья Павлидис чорак финалда 16-10 ҳисобида ғалаба қозониб турган пайтда, қошидан жароҳат олганлиги туфайли, жанг тўхтатилиб, ғалаба рақибига берилган. Жуда ачинарли ҳолат бўлганди.

-  Бошқа мусобақалардаги юқори натижалар қандай бўлган?

-  Терма жамоада ишлаган  даврим икки шогирдим Европа чемпионати ҳамда Ўрта ер денгизи ўйинларида бронза медаллари соҳиби бўлишганди. Олимпия ўйинлари, жаҳон чемпионатларида эса, бешинчи ўрин билан кифояланишди.

-  Тарихий мамлакат ҳисобланувчи Греция бокси нега яхши ривожланмаган?

-  Бу саволингизга нима, деб жавоб беришни ҳам билмайман. Биринчидан, менинг терма жамоа билан шартномам 2005 йилнинг охирида тугаган. Шу вақтдан бери Греция терма жамоаси мавжуд эмас. Қолаверса, 2008 йил иқтисодий инқироз бошланди. Бокс федерацияси молиялаштирилмай қўйилди. Тасаввур қилинг, Ўзбекистон терма жамоасида ҳам  шундай ҳолат бўлса, терма жамоа ўқув-машғулоти йиғинини ўтказмаса, мусобақаларга бормаса, ҳар ким ўз уйида машғулотлар ўтказса... Грецияда ҳозир мана шундай ҳолат. Ҳомийлар йўқ, фақатгина пуллик гуруҳларда шуғуллантирамиз.

-  Умуман олганда, у ерда бокс оммавийлиги жиҳатидан нечанчи ўринларда туради?

-  Бу ерда асосан футбол ва баскетбол жуда оммавий спорт турлари ҳисобланади. Яккакураш турлари у қадар ривожланган, деб айта олмайман.

-  Грецияда мураббий сифатида анчагина машҳурликка эришиб, ўз бокс клубингизни ҳам ташкил қилган экансиз?

-  Ҳа, 2006 йил дўстим Владимир Журавлёв хотирасига “Владимир” хусусий бокс клубига асос солганман. 2012 йилгача клубимиз боксчилари Грецияда етакчилик қилишган.

-  Айтингчи, Греция бокс терма жамоаси бош мураббийлигига ўзбекистонлик мутахассисни жалб қилмоқчи бўлсалар, сиз қайси мураббийни тавсия этган бўлардингиз?

-  Ўзбекистондаги дўстларим орасидаям юқори тажрибага эга мураббийлар жуда кўп. Уларнинг ҳар бири, нафақат Грецияда, дунёнинг исталган  мамлакатида ишлаб, ўша юрт боксини юқори даражага олиб чиқишга қодир мутахассислардир.

-  Хитойда ҳам фаолият олиб борганмидингиз?

-Албатта, 2012 йил шартнома асосида Хитойга ишлагани бордим. У ерда асосан ёшлар ва қизларни шуғуллантиргандим. Шогирдларим орасидан Хитой чемпиони, Осиё чемпионатлари ва халқаро мусобақалар ғолиб ва совриндорлари етишиб чиққанди. Жумладан, қизлар ўртасида жаҳон чемпионати кумуш медали соҳибини тарбия қилганман. Шунингдек, яқинда Иорданиянинг Амман шаҳрида бўлиб ўтган лицензион турнирда- 75 кг вазн тоифасида Туохета Эрбиеке Танглатихан Токио Олимпиадаси йўлланмасини қўлга киритди. Бу ҳам мени қўл остимда камол топганди. Ёшлар ва қизлар катталар жамоасига ўтишганидан кейин, улар билан ўша вақтда худди мен каби шартнома бўйича фаолият олиб бораётган мураббийлар, Ильяс Раҳимжанов (Ўзбекистон) ва Дамир Буданбеков (Қозоғистон) ишлашган.

-Гарчи, узоқда бўлсангизда, интернет тармоқлари масофани жуда яқинлаштиради. Демоқчиманки, ўзбекистонлик қадрдонларингиз билан мунтазам алоқада бўлиб турасизми?

- Ўзбекистонлик шогирдларим ва ҳамкасбларим билан асосан Абдували Шамирзаев орқали мулоқот қилиб тураман. WatsApp тармоғида  Ильяс Рахимжанов, Маҳмуд Ходжаев, Марат Курбанов, Қўлдош ака Тожибоевлар билан боғланиб тураман. Устозим Валентин Федорович Зеленин билан ҳам тез-тез гаплашиб турамиз.Умуман олганда, кўпчилиги билан хабарлашиб турамиз. Шукрки, юртдошларим билан алоқани йўқотмаганман.

-  Бугунги кунда нималар билан машғулсиз?

-Ҳозир Грецияда бокс бўйича терма жамоа йўқ. Барча боксчилар ўз клубларида шуғулланишаяпти. Мен ҳам клубда ишлаяпман. Карантиндан туфайли тўхтаган фаолиятимизни яна бошладик.

-Ўзбек миллий таомларини тотиб кўрган инсон борки, уни соғиниши табиий... Сиз эса, Ўзбекистонда улғайганлигингизни инобатга олсак, бу борадаги соғинч хисси ҳам кучли бўлса керак?

-Ростини айтсам, жудаям соғиндим. Айниқса, ҳақиқий ўзбек ошпазлари тайёрлаган таомларни... Оиламизда ўзбек миллий таомларини турмуш ўртоғим тайёрлаб туради. Ош, манти, сомса оилавий рецептимиздан ўрин олган.. Мен эса,фақат қийма ва жаз кабобларини пиширишни, шакароб тайёрлашни биламан.

-  Айни вақтда сиз каби Грецияда истиқомат қилаётган “Пахтакор” футбол клубининг машҳур юлдузи Василис Хадзипанагис ҳамда ўз вақтида Фарғонанинг “Нефтчи” жамосида муваффақиятли тўп сурган Степан Атоян билан мабодо яқиндан таниш эмасмисиз?

-  Уларни футболчи сифатида яхши биламан. Лекин шахсан таниш эмасмиз.

-  Грецияга кўчиб кетганингиздан афсусланмайсизми?

-  Йўқ, афсусланмайман. Лекин Ўзбекистонни ҳамиша соғиниб яшайман. 25 йилдан буён Тошкентда яшаган пайтларимни, дўстларимни тушларимда кўриб чиқаман. Эски қадрдонларим билан дўстлик алоқаларини сақлаб қолганман. Ўзбекистонда яшаган даврларимни, ўртоқларимни тез-тез эслаб тураман. Бироқ, нолимайман, бу ерда ҳам мураббий сифатимда ўз ўрнимга эга бўлдим. Шогирдларим, янги танишган инсонларнинг барчаси ҳурмат қилади.Хуллас, бегона юртда йўқолиб қолмадим.

-  Суҳбатимиз сўнгида қандайдир дил сўзларингиз ҳам бўлиши табиий...?

-  Шубҳасиз! Мен Ўзбекистоннинг бир бўлагиман ва ўзимга нималарни раво кўрсам, юртдошларимга ҳам шуларни тилайман.Ҳамиша соғлик, бахт, яқинларимга меҳр-муҳаббат тилайман. Ҳар бир хонадонга тинчлик ва тотувлик ҳамроҳ бўлсин!