Суперлиганинг нимаси супер ёхуд унинг терма жамоага таъсири қандай?
Тошкентнинг "Пахтакор" жамоаси жорий мавсумда катта йўқотишларга учради. Aрвеладзедан сўнг, у қурган жамоанинг устунлари кетди. Бир мавсумда 30 талаб ассист қиладиган Жалолиддин Машарипов, қанотни "ёндириб ташлаган" Достон Ҳамдамов, таянч зонасидаги Одил Ҳамробеков, "захирадаги жокер" Эрен Дердийок ва бошқалар. Клуб бир неча йил давомида қурган ўйини парчаланиб кетишига қарамай, чемпионатимизда ҳеч қандай қаршиликка учрагани йўқ. Ваҳоланки, "шерлар" бошига оғир кунлар тушди: раҳбарият ўзгарди, легионерларда иштиёқ камайди, маошлар очиқланди, кўтарма пуллар ва ғалаба учун бериладиган бонусларни таги кўриниб қолди. Шунга қарамай, "Пахтакор" юртимизда енгилмас жамоа мақомини тўлиқ сақлаб қолмоқда.
Жамоа статистикасига эътибор қаратинг:
16 ўйинда 2 дуранг ва 14 ғалаба! Бугунги "Пахтакор" чемпионатимизнинг бор савиясига ойна тутиб берди. AГМК, "Насаф", "Навбаҳор", "Бунёдкор", "Локомотив", "Қизилқум" биринчи даврадаги тўқнашувларда "шерлар"га қарши ҳеч нарса кўрсата олмади. "Турон" ва "Суғдиёна" очко олгани рост, бироқ бу ўйинларда шунчаки тошкентликлар вазиятларни кўкка совургани учун ўйин дуранг билан якунланган.
Мураккаб аҳволда қолишига қарамай, "Пахтакор" ҳали мағлубият нима эканлигини билмади. Бу омил чемпионатимиз савиясини яққол кўрсатиб бермаяптими?! Биринчи даврадан сўнг хулоса қиладиган бўлсак, "шерлар" бемалол турнирни мағлубиятсиз якунлаб қўйиши мумкин. Уларга кураш таклиф этадиган жамоа борми ўзи? Ёшларга суянадиган "Насаф"да ички муҳит расво. "Навбаҳор" ҳар мавсум чемпионлик учун курашиш ҳақида сўзлаб, якунда 8-поғонада қолади. Секейра ва "Локомотив" бир-бирини тушуна олмаётганига бир йил бўлиб қолди. "Бунёдкор" ёшлар учун трамплин бўлишдан бошқаси вазифани ўзига олмаган. "Суғдиёна" ва "Қизилқум"да стабиллик йўқ! Бундан чиқди, ҳозир тошкентликларга 90 дақиқа тенг кураш таклиф қиладиган жамоа Суперлигамизда йўқ! Бу сўзларим кимнидир ғашини келтириши мумкин, бироқ бу аччиқ ҳақиқат. Келинг, Осиёнинг кучли чемпионатларидаги вазиятга кўз ташлаймиз. Сиз биринчи поғонадаги жамоаларнинг энг яқин таъқибчисидан неча очко илгарилаб кетганига эътибор қаратманг! Шунчаки, турнирда шу кунга қадар неча бор очко йўқотганини сананг.
Эрон чемпионати
"Персеполис": 30 ўйин, 21 ғалаба, 4 дуранг, 5 мағлубият;
Жанубий Корея чемпионати
"Ульсан Хюндай": 27 ўйин, 15 ғалаба, 9 дуранг, 3 мағлубият. Уларни қувиб келаётган жамоа билан ўртадаги фарқ 7 очко, аммо "Чонбук"нинг захирасида битта ўйин бор;
Япония чемпионати
"Кавасаки Фронтале":27 ўйин, 20 ғалаба, 1 мағлубият, 6 дуранг. Қувиб келаётган "Йокагама" билан ўртадаги фарқ 4 очкони ташкил этади;
Aвстралия чемпионати
"Сидней": 26 ўйин, 16 ғалаба, 5 мағлубият, 5 дуранг. Қувиб келаётган "Мельбурн" билан ўртадаги фарқ 5 очко.
Бежизга бу чемпионатлар жадвали билан таништирганимиз йўқ. Сезган бўлсангиз, терма жамоамиз учун енгиб бўлмас рақибга айланган мамлакатларнинг ички биринчилигида соғлом рақобатга дош берадиган клублар мавжуд. Жанубий Корея, Эрон ва Японияда пешқадам деярли ҳар 3 ўйиннинг бирида очко йўқотади. Aвстралияда бу сон 2,6 га тенг. Ваҳоланки, ушбу мамлакат клублари сўнгги йилларда ОФК чемпионлар лигасида ғолиблик учун асосий даъвогарлар қаторида кўрилади. Осиё гранди бўлишига қарамай, улардан ички чемпионатдаги бошқа клублар бир ойда камида бир маротаба очко тортиб олишни уддаламоқда.
Демак, мамлакатда уларни эркин нафас олишига имкон бермайдиган жамоалар бор. Бизда эса, ҳаммаси аксинча. "Пахтакор" турнир стартида "Турон" билан очко бўлишган бўлса, кейинроқ "Суғдиёна"га қарши муроса кўчасини танлади. Қолган барча учрашувда улар рақибдан бир бош баланд эканлигини (ҳатто, дуранг бўлган ўйинларда ҳам улар яхшироқ кўринди) исботлаб ташлади.
Келинг, 30 сонияга "Пахтакор"га олий ўринни бериб чемпионатимиздан чиқариб турамизда, жадвлага назар ташлаймиз.
Эътибор қилинг, қай даражада жамоалар зич жойлашган. Aгар, "шерлар"ни инобатга олмасак, чемпионатимизда интрига бўлар экан, деб хурсанд бўлишга эрта. Келинг, энди "Пахтакор"ни ортга қайтарамиз. Яна ўртада 14 очколик фарқ пайдо бўлгач, клубларимиз "шерлар"дан савия борасида қай даражада ортда қолганини кўрасиз. Ўз-ўзидан савол туғилади: Хўш, ички биринчиликда деярли қаршиликка учрамайдиган клуб қандай қилиб Осиё чемпионлар лигасида муваффақиятли иштирок этсин? Мавсум давомида атиги 3-4 ўйинда максимум кучини жангга ташлайдиган клубдаги йигитларда ўсиш бўлиши мумкинми?
Бундай ҳолат юзага келганида "Пахтакор"нинг ҳеч қандай айби йўқ. Шунчаки, бугунги ўзбек футболи унга чемпионатда тенгма-тенг олишадиган клубни тақдим эта олмаяпти. Футболимиз кучайган давр сифатида 2011 йилни қайд этишни хуш кўрадиганлар учун қизиқ факт. Ўша даврларда бизнинг чемпионатда тенг кучли икки клуб борлиги ёдингиздан кўтарилмадими? "Бунёдкор" - "Пахтакор" қарама-қаршилиги эсингиздами? Ўша интрига сабабли чемпионат савияси ўсган. Бу кўп ўтмай терма жамоа фонида ҳам кўрингани рост.
Қисқача қилиб айтсак, футболимиз ривожи учун биринчи навбатда ички биринчиликдаги грандлар сонини оширишимиз шарт. Мавсум бошидаёқ биринчи ўринни "Пахтакор"га тақдим этиб қўядиган клублар бор экан, биз учун Aвстралия дарвозасига гол киритиш армон бўлиб қолаверади.
Яҳёхўжа Улуғхўжаев
Фикрлар