Омон Ғофуров: «Суперлигада нечта иштирокчи қатнашиши 12 та клубнинг ўзига боғлиқ»

Мавсум-2019 бошланишига ҳам тобора оз фурсат қолмоқда. Профессионал футбол лигаси эса бу борадаги тайёргарлик ишларини олиб бормоқда ва клубларга бунинг учун бир қатор жиддий талабларни қўйган. Шу боис жамоалар асосан ПФЛнинг талабларини тўла-тўкис бажариш билан банд. Аммо ҳали бир қанча саволлар тўпланиб қолганки, уларга ҳозирча аниқ жавоб йўқ. Бу албатта янги мавсум бошланиши билан боғлиқ бўлган масалалардир. Шу мақсадида ПФЛ бош директори Омон Ғофуров билан боғландик. Ўз навбатида ташкилот раҳбари биз билан мулоқотдан ўзини олиб қочмади ва аксинча ечимини кутаётган масалаларга ойдинлик киритиб ўтди.  

- Омон Файзуллаевич, охирги пайтларда Суперлига клубларининг бадал пуллари миқдори бўйича турли гап-сўзлар бўлганди ва кейин ПФЛ бу борада расмий баёнот билан чиқди. Шу ўринда ПФЛ раҳбари сифатида ўзингиз Суперлига ҳамда про-лига клубларининг бадал пуллари бўйича батафсил тўхталиб ўтсангиз.

- Суперлигада қатнашиш учун бадал пули футзал ва аёллар жамоалари инобатга олинмаганида 2018 йилда ҳам 500 000 000 миллион сўм эди. Футзал ҳамда аёллар жамоалари учун мос равишда 50 000 000 миллион сўмдан бадал пули тўланган. Умумий ҳисобда жамоалар 600 000 000 миллион сўм бадал пули тўлашган. Секин-аста клублар ҳаражатларини камайтириш, уларга енгиллик қилишга ҳаракат қилаётган профессионал футбол лигаси Суперлигада 2019 йил учун бадал пуллари миқдорини асло оширгани йўқ. Бадал пули 2019 йилги мавсумда умумий 600 000 000 миллион сўмни ташкил қилади.

Биласиз, про-лига даражасини секин-аста кўтариш, жамоалар савиясини Суперлига клубларига яқинлаштиришга ҳаракат қиляпмиз. Шу сабабдан про-лиганинг ҳар икки гуруҳи иштирокчиларига бўлган талабларни ҳам кучайтиряпмиз. Ўтган йили бир қатор клубларнинг ҳеч қандай мақсадсиз ўйнагани ва мавсумни базўр тугатганига ҳам гувоҳ бўлдик. Шу сабабли про-лигада фақат қандайдир мақсади бор, келажакда Суперлигада қатнашиш ниятида бўлган клубларнинг иштирок этишини таъминлашга уриняпмиз. Про лига «А» гуруҳи жамоалари энди ўз тизимида аёллар ҳамда футзал жамоаларига эга бўлиши лозим. 2019 йилги мавсумда про-лига «А»да иштирок этиш учун бадал пули 250 000 000 миллион сўмни ташкил қилади. Бунда жамоанинг аёллар ҳамда футзал клублари томонидан тўланиши керак бўлган бадал пули ҳам қўшиб ҳисобланган. Про-лига «В» гуруҳида иштирок этиш учун ариза бадали эса 100 000 000 миллион сўмни ташкил қилади.

- Умуман олганда, янги мавсум учун ишлаб чиқилган регламент ҳақида ҳам тўхталиб ўтсангиз. У ўз ичига нималарни олган?

- Лицензиялаш бўйича регламентга йиллар давомида эътибор қилинмаган. Биз биринчи навбатда клубларга шуни тақдим қилдик. Шу йилнинг май ойига қолмай 2020 йил талабларини ҳам расман маълум қиламиз, токи клублар йил давомида унга тайёрланиб борсин. Шунингдек, мусобақаларни ўтказиш бўйича регламентни тартибга келтирдик. Йил давомида улар устида қайта ишлаб 2020 йилги мавсум олдидан анча пухта регламентга эга бўлишни режалаштирганмиз. Ҳозирги ҳолатда ҳам бир йил аввалги билан солиштирганда сезиларли ўзгаришларга қўл ура олдик.

- Шунингдек, яқинда Суперлига клубларига расмий хат юборилиб, унда клублар сони 10 тага қисқариши мумкинлиги борасида жиддий огоҳлантирилган. Бу чиндан ҳам жиддий гапми ёки клубларни «қўрқитиш» учун айтилган гапми?

- Юқорида таъкидлаб ўтганимдек, мусобақалар регламентидан ташқари алоҳида лицензиялаш бўйича регламентга ҳам эга бўлиш яхши инфратузилмага эга клублар сонини имкон қадар тезроқ кўпайтириш имконини беради. Сабаби лицензиялаш бўйича регламентда кўрсатиб ўтилган талаблар ОФК лицензиялаш талабларидан кўра қатъийроқ. Биз бекорга клублардан стадионда таъмир ишларини олиб боришни, майдон ҳолатини яхшилашни, академия қуришни, қарздорликларни бартараф этишни талаб қилаётганимиз йўқ. Зеро, шунчаки ҳомий ташкилотлар томонидан бериладиган маблағларни совуриб, ҳеч қандай мақсадсиз мавсумни ўтказадиган жамоалар Суперлигада иштирок этиб, унинг савияси ўсишига тўсқинлик қилишини истамаймиз. Ўзбек футболи жамоатчилиги жуда яхши билади, шу пайтга қадар аксарият жамоаларимиз мавсум бошида ҳомийдан пул олиб, кейин мавсумни бир нима қилиб якунлаб олишга интилиб келишган. Лекин клубда инфратузилмани йўлга қўйиш, академия қуриш, мухлислар учун шарт-шароитларни яратиш доимо орқа пландаги вазифа бўлиб келган. Натижада чемпионат савияси ўсмаган, ривожланиш бўлмаган. Эндиликда мақсадсиз клублар Суперлигада қатнашмайди! Агар клуб ўз олдига юқори вазифаларни қўйса, шунинг баробарида ўз тизимида аёллар, футзал жамоаларини, академияси фаолиятини тўғри йўлга қўйса, инфратузилмаси талабга жавоб берса, қарздорликлар мавжуд бўлмаса бемалол Суперлигада иштирок этишига рухсат берилади. Шуни айтишим керакки, Суперлигада нечта иштирокчи қатнашиши 12 та клубнинг ўзига боғлиқ.

- Омон Файзуллаевич, айни пайтда водий жамоаларининг стадионларида иш жуда қизғин кетмоқда. Аммо «Андижон», «Навбаҳор», «Қўқон-1912» каби жамоаларнинг стадионлари мавсум бошлангунига қадар тайёр бўлиши амримаҳол. Агар шундай бўлса, улар қаерда ўйнаб туришади?

- Айтиб ўтганимдек, жамоаларга талабларни ошириш орқали секин-аста клублар инфратузилмасини яхшилаб олишга ҳаракат қиляпмиз. Агар стадион ва майдон ҳолатини яхшилаш ва академия қуриш бўйича қатъий талабларни қўймасак, ҳолат ўзгаришсиз қолаверади. Сиз айтиб ўтган клублар, шунингдек, «Металлург», «Бухоро» каби жамоаларнинг ўз стадионларида ҳам майдонни алмаштириш ҳаракатлари давом этмоқда. Агар биз шуни талаб қилмаганимизда, йиллар давомида бу масалага умуман эътиборсиз бўлиб келган айрим клублар янги мавсумда ҳам стадион ва майдонини яхши ҳолатга келтиришига ишониш қийин эди. Балки айрим стадионлар мавсум стартида тайёр бўлмас, у ҳолда ўша стадионда ўйнайдиган клублар бошқа бирор стадионни ижарага олиб туради. Ёки ўз ўйинларини сафарда ўтказиб туради. Бундай вазият жаҳоннинг бошқа мамлакатларида ҳам кузатилган. Асосийси, бу орқали биз футбол учрашувлари яхши ҳолатдаги майдонда ва ташриф буюрадиган мухлисларга ҳар томонлама маъқул келувчи стадионда ўтишини таъминлаш йўлидан юрган бўламиз.

- Яқинда «Бухоро» клубидаги вазият ҳақида ҳам маълумотлар пайдо бўлди. У ерда футболчилардан қарздорликлар ҳали ҳам мавжуд экан ва ПФЛ бу борада «Бухоро»га муаммони бартараф этиш учун мухлат берганди. Хўш, вазият ижобий томонга ўзгардими? Умуман, ПФЛнинг «Бухоро» бўйича позицияси қандай?

- Бу борада битта жиҳат ҳақида айта оламан: Эндиликда клубларнинг футболчилардан қарздорликлари мавжуд бўлмаслиги қатъий назорат қилинади. Ўтган йилдан бошлаб клуб мураббий ёки ўйинчисидан қарздор бўлиб қолмаслиги текширила бошланди. Натижада анча вақт давомида клубдан пул ололмасдан юрган футболчилар ўз қонуний маблағларини якунда ола билишди. Бундан кейин қайси клуб бўлишидан қатъий назар биринчи галда футболчи ёки мураббийи билан ҳисоб-китобни тўғри ва ўз вақтида амалга ошириб қўйиши лозим бўлади. Йўқса, ўтган йили кузатилганидек, футболчилар собиқ клублари устидан ҳатто ФИФАга арзнома ёзиши ва натижада клубга жарима солиниши ёки жазоланиш каби ҳолатлари яна узоқ йиллар мобайнида давом этаверади. «Бухоро» мавжуд қарзларининг маълум қисмини тўлашни бошлаб юборди. Бу иш албатта ўз назоратимиз остида, агар тўлай олмаса, керак бўлса жамоани мусобақага қўймаймиз. Бироқ талабни бажаришни бошлаган ҳар қандай клуб билан ишлашга тайёрмиз. «Бухоро» эса бунинг учун ҳаракат қиляпти. 

- Шунингдек, охирги пайтларда кўча-куйда «Сурхон» жамоасининг Суперлигага қўшилиши ҳақида ҳам гап-сўзларни кўп эшитмоқдамиз. ПФЛ раҳбари сифатида ушбу масалага ҳам ойдинлик киритиб ўтсангиз.

- Профессионал футбол лигаси учун барча клублар бир хил. Биз клублар фаолиятини мувофиқлаштириб, яхши савиядаги чемпионат ташкил этишга масъулмиз. Асосий мақсадимиз эса яхши инфратузилмага эга клублар сонини ошириш. Суперлигада қайси клублар иштирок этишининг биз учун аҳамияти йўқ. Муҳими ўша клуб барча талабларни тўлиқ бажарсин, стадионини кўркам ҳолатга, майдонини чиройли кўринишга келтирсин, академия қурсин.

- Умуман айтганда, айни пайтга келиб қайси клублар ПФЛнинг талабларини тўлиқ бажарди?

- Таъкидлаш жоиз, клублар биз томонимиздан қатъий тарзда қўйилаётган талабларни бажаришда бироз сусткашликка йўл қўяётган ҳолатлари ҳам учрамоқда. Лекин мақсадимиз – ҳар бир клубда тўлиқ тизим тўғри йўлга қўйилиши экан, биз ўз позициямизда собит турамиз. Ҳозирча стадион, академия ва қарздорлик бўйича талабларни бажарган клубларга ўз ўйинчи, мураббий ва расмий шахсларни рўйхатдан ўтказишга рухсат бердик. Масалан, «Қизилқум» ва «Андижон» жамоалари бемалол ПФЛда ўз ўйинчиларини рўйхатдан ўтказишлари мумкин. Қолган клублар ҳам яқин вақт ичида талабларни бажаришади ва ўз вакилларини рўйхатдан ўтказиш имкониятига эга бўлишади. «Машъал» ишлаяпти, «Бунёдкор» раҳбарият алмашгач, ҳаракатларини яхшилади, бироқ муаммолари ҳали жуда кўп. Тўлиқ маълумот бериш учун яна бироз вақт қолди.

- «Бунёдкор» масаласи нима бўлади? Яъни, клуб бошқа жойга кўчирилиши борасидаги гапларни эшитяпмиз. Қолаверса, клуб академиясининг кейинги тақдири ҳам бор. Шу боис умумий тарзда «Бунёдкор»нинг кейинги тақдири ҳақида тўхталиб ўтсангиз.

- Буни клуб раҳбариятидан сўраганингиз яхшироқ. Академиялар масаласи билан ЎФАда махсус бошқарма шуғулланади.

- Яқинда «Қизилқум» клубига ПФЛ томонидан огоҳлантириш хати юборилган бўлиб, унда ўтган йилги мавсумга доир келишилган ўйинлар борасида гап борган. Яна шундай хатлар қайси клубларга юбориляпти, умуман, келишилган ўйинлар борасида ишлар бизнингча олдинга силжиётгандек…

- ЎФА ва ПФЛ келишилган ўйинлар, шунингдек, футболдаги жиноятчиликка мутлақо қарши. Буни барча яхши билади. Олдиндан маълум қилганимиздек, энди келишилган ўйинларда иштирок этган, футболдаги фаолияти давомида жиноятга қўл урган барча қатъий жазоланади. Бу борада ЎФА ҳамда ПФЛ ўзининг қатъий позицияларига эга. Келишилган ўйинлар сони камайиши чемпионатимизга мухлисларнинг эътибори ошишига сабаб бўлади. Шунинг учун бундай нопок фаолиятга алоқадорлиги аниқланган шахслар бутун умрга футболдан четлатилади. Сиз айтаётгандек хатлар ҳамма клубларга бирдек юборилган. Қолганлар бундан хулоса чиқаришлари учун ҳам шундай қилинган.  

- 2018 йилги мавсум учун совриндорларга бериладиган бонуслар ўз эгаларига топширилдими?

- Мукофот пуллари клубларга берилади, албатта. Ваъда бердикми, буни бажарамиз. Барча клублар қўйилаётган талабларни бажаришса, Суперлига ва про-лига иштирокчи жамоалари сони аниқ бўлганидан сўнг ўтган мавсум учун берилиши лозим бўлган мукофот пуллари ўша клубларнинг ҳисоб-рақамларига ўтказиб берилади.

- Шунингдек, яқинда Туркия Суперкубоги учрашуви Тошкентда ўтказилиши мумкинлиги борасида ҳам эшитдик. Бу ростми? Шу ҳақида ҳам тўхталиб ўтсангиз.

- Яқинда Туркияда бўлиб қайтдик. Нафақат бу мавзу, балки яна бошқа масалаларда ҳам катта ишларга қўл уриш арафасидамиз. Ҳаммаси аниқ бўлганидан кейингина тўлиқ маълумот беришимиз тўғрироқ бўлади.

- Умуман олганда, Туркияга қилган сафарингиз кўнгилдагидек кечдими? У ерда қандай келишувларга эришиб қайдингиз?

- Келишувлар ва режалар кўп. Яхшиси, ҳаммасини амалда кўрсатиб бораверамиз.