Синмас ирода ва мақсад сари интилиш! Бу иккисини ўзида жам қилган мураббий ҳикояси

«Болғачилар» АПЛнинг сўнгги турида «Манчестер Сити»га мағлуб бўлди, аммо 4-поғонадан тушиб кетгани йўқ. Лондон клуби сўнгги 12 тур давомида атиги икки бор мағлуб бўлди холос. «Шаҳарликлар»дан аввалроқ, «Ливерпуль» «болғачилар»ни меҳмонда ранжитган эди.

Шунга қарамай, ҳозир жамоа фантастик формада. Бу ғалабалар ортида узоқ йиллик синовларга бардош берган Дэвид Мойеснинг хизматлари улкан. Омадсиз эмаслигини исботлаш мақсадида кўплаб муаммоларни енгиб ўтган мураббий бугун SPORTS.uz нишонида!

2013 йилнинг 9 май санасида мураббий «қизил иблислар» билан 6 йиллик шартномага имзо чекди. Бундан аввал, «Эвертон»ни 11 йил бошқарган шотландни шахсан сэр Алекс раҳбариятга тавсия қилган эди. «Ирислар» сафида ортиқча трансферларсиз ҳам кучли жамоани тузган мураббий ватандошининг ўрнини эгаллаши тахмин қилинган эди, аммо ҳаммаси ўзгача кўриниш олди.

Қаҳрамонимиз суперюлдуз мақомидаги қария футболчилардан ташкил топган жамоани қабул қилиб олди. Футбол оламидаги энг нуфузли мусобақаларда ғалаба қозонган йигитлар камтарин Дэвиднинг машғулотларига аввал бошидан жиддий эътибор бермади. Кейинроқ буни жамоа сардори Рио Фердинанднинг ўзи ҳам тан олди.

«Мойес ўз қарашларига асосланиб, бизни ўзгартиришга уринди. Бизга бу нарса ёқмади. Жамоадаги йигитларга унинг қўл остида тўп суриш малол келишни бошлагач, вазият кескинлашиб кетди. Ёдимда бор,  бир ўйин олдидан бизга мағлуб бўлмаслик вазифасини юклатди. Ваҳоланки, йигитлар майдонга фақат ғалаба қозониш учун тушишга ўрганиб қолган.

Кейинроқ, у бизга чипс тановул қилишни маън қилди. Бу қарор якунда барчани ғазабини қўзғатди. У истеъфога чиқарилганини эшитгач, 20 дақиқадан сўнг, севимли егулигимизни истеъмол қилишни бошладик.»

Тан олиш лозим, Мойес юлдузли жамоани бошқариш борасида ҳеч қандай тажрибага эга эмас эди. Трансферлар бобида ҳам унинг омади келмади. Ёзда Маруан Феллайни харид қилинган бўлса, қишда Хуан Мата таркибга қўшиб олинди. Ёш ва ғалабага чанқоқ йигитларнинг йўқлиги, Мойесга панд бериб қўйди.

10 ой фаолият олиб борган мураббий ўрнини Райн Гиггз эгаллади. Мавсум сўнггида жамоа мусобақани 7-поғонада якунлади. Дэвид омадсизликка учрагач, унга клуб компенсация сифатида 5 миллион фунт тўлади. Афсуски, бу пуллар руҳий тушкунликка тушиб қолган мутахассиснинг кайфиятини кўтаргани йўқ. 2019 йилга келиб, шотландиялик мураббий жамоадан кетиш қай даражада оғир бўлганини маълум қилди:

“Охирги маротаба қачон йиғладим? Менимча, «МЮ»дан кетган куним. Мен ҳаммасини ўзгартиришим учун вақт керак эканлигини билардим, бироқ улар менга охиригача ишонишмади.”

2014 йилнинг 11 ноябрь санасида, у кутилмаганда, «Реал Сосьедад» жамоаси бош мураббий этиб эълон қилинди. Испанияда ўз мавқейига эга клуб еврокубокларда мунтазам иштирок этиб келаётган эди. Афсуски, янги иқлим ва янги чемпионатга мослашиб кетиш жараёни жамоанинг натижаларига салбий таъсир ўтказди. Оқибатда, 2015 йилнинг ноябрь ойида қаҳрамонимиз яна ишсиз қолиб кетди.

Кўп жиҳатдан, бунга мураббийнинг ўзи ҳам айбдор. У испан тилини ўрганмади, ҳакамлар билан тортишди ва мухлисларнинг стадионга кам келишини танқид қилди. Инглиз футбол менталитетига хос сўзларни Испанияда илиқ қабул қилишгани йўқ.

Қаҳрамонимиз 2016 йилнинг ёзига қадар ишсиз қолиб кетди. Ўша йилнинг ёзида Мойесга «Сандерленд» таклиф билан чиқди. Барча «туманли альбион»га қайтиш омадли чиқишини тахмин қилгани аниқ, бироқ ҳаммаси бошқача кўриниш олди. Шотландиялик мутахассис қўл остида клуб 20-поғонани ҳеч кимга бермади ва чемпионшипга равона бўлди. Бундан ташқари, руҳий тушкунликка тушиб қолган Мойес BBC журналисти ва АПЛ раҳбарлари билан можароларга ўралашиб қолди. 2017 йилнинг май ойида Дэвид ўз талаби билан ишдан бўшади.

Аслида, мураббий тарғиб этаётган футбол замонавий, бироқ «қизил иблислар» билан омадсизлик уни психологик “синдириб” қўйгани ҳар сафар яққол кўзга ташланиб қолаверди. Ачинарлиси шундаки, деярли барча журналистлар унинг «МЮ»даги омадсизлиги ҳақида савол беришга уринар, мураббий ҳар сафар асабийлашган тарзда бир сўзни такрорлайверар эди.

«Менга 6 йиллик шартнома таклиф этишди. Шу боис, ишни бир бошидан бошладим. Орадан 10 ой ўтиб, истеъфога чиқариб юборишди. Бу ноҳақлик!»

2017/18 йилги мавсумда Мойесга «Вест Хэм» ишонч билдирди. Бу катта эҳтимол билан Дэвиднинг фаолиятини тиклаш учун энг сўнгги берилган имконият эди. Қаҳрамонимиз мавсум сўнггига қадар иш олиб бормади. Турнир жадвалидаги 13-ўрин клуб президенти Дэвид Салливанга ёқмади. Мойеснинг ўрнини эгаллаган Мануэл Пеллегрини ҳам «мўъжиза» кўрсатишни уддалай олмади. 10-ўрин ва унга ҳам чиқиш эшиклари кўрсатиб юборилди. Бўшаб қолган курсига синовдан ўтган шотландияликни қайтаришди. Бу сафар у ўзини кўрсатиш учун тўлиқ имконият яратиб берилди.

Дэвид АПЛдаги фаолияти давомида 3 бор LMA томонидан йилнинг энг яхши мураббийи, деб тан олинган. Унинг бу ютуқлари ҳақида LMA раҳбари Говард Уилкинсон 2009 йилда қуйидаги сўзларни айтган эди:

«Кичик бюджет билан ҳам катта мақсадларга эришиш мумкинлигини Мойес исботлаб келмоқда. Тартиб-интизом устига қурилган жамоа йилдан-йилга кучли бўлиб боради.»

Айнан шу сўзлар ўз исботини энди топмоқда. Мураббий ўз жамоавий ўйинига суянган ҳолда, янги номларни кашф этишни бошлаб юборган. Мисол учун: чехиялик Томаш Соучек ҳозир лиганинг энг кучли таянч ярим ҳимоячиси. У ҳар бир ўйинда ўртача 3.3 бор тўп учун курашда ғолиб чиқмоқда. Киритган голлари сони 8 та! Ёки «Манчестер Юнайтед» учун кераксизга айланган Жесси Лингард ҳам АПЛни «ёндирмоқда». Аввалги жамоасида танқидлар ёмғири остида қолиб кетган йигит «болғачилар» сафида сўнгги 5 та ўйинда 3 бор рақиб дарвозасини ишғол қилди. Бу унинг «Манчестер Юнайтед» сафидаги сўнгги 36 ўйинда кўрсатган сермаҳсуллигидан яхшироқ кўрсаткич.

Воқеаларни четдан кузатиб турган жамоа сардори Марк Нобл ҳам камтарин мураббий ҳақида илиқ фикрлар билдириб ўтди.

“Ҳозир бизда ички муҳит аъло даражада. Бизни элитани тарк этишдан сақлаб қолган мураббий ҳозир улкан мақсадлар сари интилмоқда. У янги иқтидорларни излаб топиш ва жамоа ўйинини ривожлантириш билан банд. Умид қиламанки, тез орада мухлислар стабил «Вест Хэм»ни кўришади.”

Инглиз нашрларининг маълум қилишича, айни дамда Мойес Англияда йил мураббийи бўлиши мумкин. Бунинг учун жамоа чемпионатни кучли тўртликда якунлаши талаб этилади. Агар Мойес шу темпни сақлаб қолса, «болғачилар» келаси мавсумда ЕЧЛда кўриниш бериши ҳам ҳеч гап эмас.