"Унинг "Андижон"даги ўйинларини кузатгандик, Моуриньо қўл остидаги Шомуродов энг яхшиси, мақсад Европа чемпионати" - Қозоғистон терма жамоаси устози SPORTS.UZ учун эксклюзив интервью берди

Ўзбекистон чемпионатидан ташқари қўшниларимиз – Қозоғистон, Тожикистон, Қирғизистон ва имкон қадар Туркманистон биринчиликларини ҳам кузатамиз ва уларнинг футболдаги ўзгаришларига қизиқиб турамиз.

Европа майдонларида иштирок этиб келаётган Қозоғистон терма жамоасининг ўйинлари ҳамда натижаларига ҳам бефарқ эмасмиз. Анчадан бери ушбу терманинг бош мураббийи Талгат Байсуфинов билан сайтимиз учун эксклюзив суҳбат уюштиришни режалаштириб юргандик.

Ниҳоят, бизнинг уринишларимиз ўз самарасини берди ва мутахассис саволларимизга жавоб беришга рози бўлди. Мазкур суҳбатни уюштиришда яқиндан ёрдам бергани учун Қозоғистон футбол федерацияси матбуот хизматига ўз миннатдорчилигимизни билдирамиз. 

- Талгат Маруанович, биз қўшниларимизнинг натижаларига ҳам қизиқиб турамиз. Хусусан, Қозоғистон анчадан бери УЕФА аъзоси сифатида Европа майдонларида ўйнамоқда. Айтинг-чи, мамлакат футболининг ҳозирги даражаси қандай?

- Қозоғистон УЕФАга аъзо бўлганидан кейин футбол борасида анча ривожланди. Айтиш мумкинки, ўйинларда қайд этилаётган натижалар тобора яхшиланиб боряпти. Шуни алоҳида таъкидлашим керакки, "ЖЧ-2022" саралаш босқичида Украина ва Босния каби жиддий рақиблардан очколар тортиб олишга муваффақ бўлдик. Бизнинг даражамиз мана шундай терма жамоаларникига тенглашиб қолди. Умид қиламанки, кейинчалик шундай рақибларни мағлуб эта оламиз. 2007 йили Қозоғистон терма жамоаси ўз майдонида Сербияни 2:1 ҳисобида доғда қолдириб, Бельгия билан 2:2 ҳисобида жанговор дуранг ўйнаганди. 2019 йили эса жамоамиз Шотландия устидан 3:0 ҳисобида йирик ғалаба қозонган. Қолаверса, Польша терма жамоаси билан 2:2 ҳисобида дуранг ўйнагандик. Ўшанда бу терма ФИФА рейтингида 16-ўринда эди. УЕФАга аъзо бўлганимиздан кейин терма жамоамизга жалб этилаётган футболчилар савия борасида сезиларли ўсишга эришиб келмоқдалар.

- Қозоғистон футболи УЕФАга ўтганидан кейин нима ўзгарди? Бунинг ижобий ва салбий томонларини айта оласизми?

- Бундай борадаги тараққиёт клуб футболимизга ҳам ижобий таъсир кўрсатмасдан қолмади. Шуни алоҳида таъкидлашим керакки, бизнинг “Астана” “Манчестер Юнайтед” ва “Селтик” сингари номи чиққан жамоаларни мағлуб этишга эриша олган. Шундай рақибларга қарши уй ўйинимизни кўриш учун Ўрта Осиёдаги шундай давлатлар – Ўзбекистон, Тожикистон ва Қирғизистондан ҳам ишқибозлар ташриф буюргандилар. Шак-шубҳасиз, клуб футболимиз катта ўсишга эришгани шундоқ кўриниб турибди.

- Марказий Осиёдаги энг кучли чемпионат қайси?

- Шуни ҳеч иккиланмай айта оламанки, Қозоғистон чемпионати Марказий Осиёдаги энг етакчи биринчиликлардан ҳисобланади. Бундан ташқари, қозоқ биринчилигида Ўзбекистон ва Қирғизистондан энг кучли футболчилар тўп суриб келишади. Маҳаллий клублар молиявий томондан анча яхши аҳволда эканлиги ҳам диққатга сазовор. Айниқса, Еврокубокларда ўйнаётган клубларимиз ўз таркибига кўхна қитъадаги  давлатлардан анча савияли легионерларни жалб этиб келмоқдалар.

- Шу кунгача Қозоғистон терма жамоасини хорижлик ва маҳаллий мураббийлар бошқаришди. Адашмасам, охирги икки йилдан бери сиз терма жамоага бошчилик қилиб келяпсиз. Олдингизга қандай вазифа қўйилган?

- Менинг вазифам – терма жамоа таркибининг ўзагини силлиқлик билан шакллантиришдан иборат. Бундан ташқари, биз ёш авлодни терма жамоага тайёрлаб боришимиз зарур. Ўз навбатида термани Европа Миллатлар Лигаси ва Европа чемпионати саралаш доирасидаги учрашувларга тайёрлашдан иборат эканлигини айтмоғим даркор. Асосий мақсад Европа чемпионатининг финал босқичига чиқишдир.

- Ўзбек футболи тўғрисида фикрингиз қандай?

- Афсуски, иш билан бандлигим туфайли Ўзбекистон чемпионати ҳақида етарли даражада маълумотларга эга эмасман. Шундай бўлса-да, имкон топган заҳотим сизларнинг футболингиз трансляциясини томоша қилишга ҳаракат қилиб келаман. Ўзингизга яхши маълум, “Андижон” клубида Қозоғистон терма жамоасининг ўйинчиси Владислав Васильев тўп сурган. Ўшанда биз унинг “Андижон”даги ўйинларини синчковлик билан кузатиб боргандик. Шунингдек, Ўзбекистон терма жамоасининг Осиё Кубоги финал босқичи доирасида қатор учрашувларда жуда муваффақиятли тўп сурганини томоша қилганмиз. Юртингизда кўплаб янги стадионлар қурилаётгани ва инфратузилма яхшиланиб бораётганлигидан хабардормиз.

- Талгат Маруанович, терма жамоалар иштирокида Марказий Осиё чемпионати ёки Кубоги мусобақасини ўтказиш ғоясига нима дейсиз? Бундай турнир бизга керакми?

- Бу жуда яхши ғоя. Агар уни амалга татбиқ этсалар бундан воз кечмаймиз. Қолаверса, Осиё футболи охирги йилларда олдинга катта қадам ташлашга эришган. Масалан, Тожикистонни олсак, улар бизга қарши ўтган йили ўртоқлик мақомидаги учрашувда жуда сифатли футбол намойиш эта олганди. Осиёдаги бир қанча терма жамоалар ФИФА рейтингида яхши ўринларни банд этиб келишади. Бундай турнир ҳар бир терма жамоа учун фақат фойда келтирган бўларди.

- Бугунги кунда қозоқ футболидаги энг кучли уч нафар футболчиларни айта оласизми?

- Бугунги кунда Қозоғистон чемпионатида кўплаб сифатли футболчилар тўп суриб келмоқдалар. Мана шундай ижрочилардан бири “Астана” клуби шарафини ҳимоя қилаётган Марин Томасовдир. Қозоғистонлик футболчилар орасида Нурали Алипни мисол тариқасида кўрсатишим мумкин. Яқинда у “Зенит” клубига кўчиб ўтди. Ёш ва иқтидорли футболчиларимиз Арман Кенесов ва Бахтиёр Зайнутдинов эса ЦСКАга жалб қилиндилар. Улар Қозоғистон миллий терма жамоасининг етакчи футболчиларидан ҳисобланишади.

- Ўзбекистонлик футболчилар орасида сизга кимлар кўпроқ ёқади?

- Ўзбекистон терма жамоаси сафида Жозе Моуриньо қўл остида тўп сураётган Элдор Шомуродовни энг яхши футболчи сифатида кўрсата олган бўлардим. Бу йигит Европа футболига жуда яхши мослашиб кета олди. Унинг ижросидаги ўйинларни томоша қилар эканман, ўз навбатида бу ҳол ўзбек футболи ривожига яхши фойда келтира олишини ҳис қиламан.

- Дарҳақиқат, бизда Европанинг кучли бешлик чемпионатида ўйнаётган Элдор Шомуродов бор. Юқорида айтганингиздек, Қозоғистонда ҳам яхши савиядаги футболчилар бор. Айтинг-чи, Қозоғистоннинг “Шомуродов"и ким?

- Хориж чемпионатларида тўп сураётган кўплаб футболчилар бор. Масалан, “Висла”да тўп сураётган Георгий Жуков, шунингдек, охирги пайтларда Европа футболига кўчиб ўтиши тахмин қилинаётган Артур Шушеначевни мисол тариқасида келтирган бўлардим. Юқорида айтганимдек, “Зенит”га кўчиб ўтган Нурали Алип ҳам жуда қобилиятли ўйинчидир. Бундан ташқари, бизда иқтидорли ёшлардан иборат авлод шаклланиб келмоқда. Уларни бирма-бир санаб ўтиришни истамаган бўлардим. Чунки исм-шарифлар жуда кўп.

- Ўзбекистон миллий терма жамоаси "ЖЧ-2022" саралашининг иккинчи босқичида қолиб кетди. Сизнингча, Қозоғистон билан Ўзбекистон термалари бир хил ҳолатдами?

- Иккала терма жамоага бироз маҳорат ва омад кулиб боқиши етишмаяпти, деб ҳисоблайман. Умид қиламанки, Ўзбекистон ва Қозоғистон терма жамоалари бир кун келиб албатта жаҳон чемпионатининг финал босқичида ўйнашади.