Александр Лобанов - "Металлург"даги тақдири, "Пахтакор"дан нега кетгани, Бабаян билан муносабати ва бошқалар ҳақида нималар дейди?

Бир неча йил “Пахтакор” дарвозасини қўриқлаган ва ҳозирда “Металлург” шарафини ҳимоя қилаётган Александр Лобанов билан ҳам бир қатор масалаларда суҳбатлашиш учун мавзулар тўпланиб қолганди. У ҳам фаолияти давомида мухлислар томонидан танқидларга учраган, лекин Лобанов руҳий томондан “синиб” қолгани йўқ. Аксинча, янада яхшироқ даражага чиқиш учун ўз устида ишлашда давом этди. Ҳозирда эса Александр бекободликларнинг биринчи рақамли посбонига айланган. Ушбу дарвозабон билан суҳбат жараёнида ўзимизнин қизиқтирган саволларга жавоб олдик. Умид қиламизки, бу сизни ҳам бефарқ қолдирмайди.

“Яширмайман, “Пахтакор”дан кетганимда хафагарчилик кайфияти бўлган”

- Карантин чоғида ҳамма уйда, футболчилар эса индивидуал тарзда шуғулланишмоқда. Бундай пайтда дарвозабонлар учун уйда алоҳида шуғулланишнинг ўзига хос хусусиятлари борми?

- Ҳа, биз ҳам карантин қоидаларига риоя қилган ҳолда машғулотларни алоҳида индивидуал тарзда уйимизда олиб боряпмиз. Мураббийлар биз учун индивидуал видеодастур тайёрлаган бўлиб, шунга амал қилган ҳолда шуғулланяпмиз. Саволингизнинг иккинчи қисмига келсак, биз дарвозабонлар учун умумий машғулотдан бироз бошқачароқ дастур ишлаб чиқилган. Машғулот чоғида асосий эътиборни чидамлиликка қаратмоқдамиз. Шу билан бирга умумий дастурни ҳам эсдан чиқариб қўймаяпмиз. Машғулотдан бўшаган пайтда бироз енгил сайр қилиш орқали нафасимизни ростлаб олмоқдамиз.

- Адашмасам, “Металлург”да иккинчи мавсумингизни ўтказяпсиз. Бу ерда ўзингизни бахтли ҳис қиляпсизми?

- Ҳа, бу менинг “Металлург”даги иккинчи мавсумим ҳисобланади. “Пахтакор”да жароҳат олганимдан кейин анча вақт майдонга туша олмадим. Жароҳатдан фориғ бўлиш учун жарроҳлик столига ётишимга ҳам тўғри келди. “Металлург” томонидан қилинган таклиф эса айни муддао бўлди десам муболаға бўлмайди. Қолаверса, “Пахтакор”да қолиш хоҳишим ҳам қолмаганди. Шунинг учун ҳам бекободликларнинг таклифи мен учун айни муддао бўлган. Бундан ташқари, ўзим учун ҳам ниманидир ўзгартириш, қўшимча руҳланиш мақсадида бирор жамоага кўчиб ўтишим мақсадга мувофиқ бўларди. Шу боисдан ҳам “Металлург”га кўчиб ўтишни хоҳладим. Яна такрорлайман: бу менинг “Металлург”даги иккинчи мавсумим. Энг асосийси, Бекободда ўзимни ҳар томонлама қулай ҳис қиляпман. Яна шуни айтишим керакки, менда “Металлург”дан ташқари кўчиб ўтишим учун бошқа вариантлар ҳам бўлган, масалан, жорий мавсум бошланиши арафасида. Лекин бекободликларга бўлган ҳурматимни сақлаган ҳолда “Металлург”да қолишга қарор қилдим. Боз устига раҳбарият менга бундан кейин ҳам жамоада қолишимни таклиф қилишганди. Билдирилган ишонч учун миннатдорчилик тариқасида шундай тўхтамга келганимни алоҳида таъкидлашим жоиз. Биласиз, футболда оғир жароҳат олган ўйинчига ҳар ким ҳам ишонч билдиравермайди. Балки бундай пайтда эхтиёткорлик қилишга тушади. “Металлург”дагилар эса бундай йўл тутганлари йўқ. Улар соғайишимни ва олдинги формамни тиклаб олишимни кутишди. Шунинг учун ҳам “Металлург”да қолиш мен учун энг тўғри қарор бўлди деб ҳисоблайман. Мавсумни юқори ўринлардан бирини эгаллашни ҳар қандай футболчи, жамоа хоҳласа керак, жумладан биз ҳам шунга ҳаракат қилиб кўрамиз.

- “Пахтакор”дан бир қатор футболчилар қаторида сиз ҳам Бекободга кўчиб ўтгансиз. Айтмоқчиманки, “Пахтакор”ни тарк этганингиздан қаттиқ хафа бўлганмисиз?

- Албатта, “Пахтакор”дан кетганимдан кейин менда тушкунлик, хафагарчилик кайфияти бўлган, буни яшириб ўтирмайман. Бироқ юқорида айтганимдек, менда ҳаммасини ўзгартириш, фаолиятимда янги саҳифа очиш учун туртки керак эди. Нафақат мен, балки “Пахтакор”ни тарк этган бошқа шерикларимга ҳам ўшанда осон бўлмаган. Чунки уларнинг ичида “Пахтакор”да уч-тўрт йил ва ундан кўпроқ давомида тўп сурганлар бор эди. Қолаверса, бор кучингни берган ва бир неча йил ўзгача иштиёқ билан тўп сурган клубдан кетиш жуда оғир бўлади. Хабарингиз бор, “Пахтакор” таркибида уч бор Ўзбекистон чемпионига айланганман. Аммо жароҳатдан кейин олдингидек иштиёқ бўлиши учун фаолиятимда ўзгариш қилиш кераклигини тушуниб турардим. “Пахтакор” сафида соврин ва унвонларга эга чиқиш муаммо эмас. Аммо бошқа клублар таркибида юксак натижаларга эришиш осон бўлмайди, жумладан “Металлург”да ҳам. Бунинг учун футболчи ўз устида 100 эмас, 150 фоиз куч билан ишлаши, мухлисларнинг меҳрини қозониши керак бўлади. Бу ҳам ўзига хос чорлов ва мен буни тўғри қарор деб ҳисоблайман.

“Эронда узоқ қолмаганим оилавий шароитим билан боғлиқ эди”

- Шунингдек, фаолиятингиз давомида ярим йил Эроннинг кучли клубларидан бири “Персеполис” шарафини ҳам ҳимоя қилгансиз. Ўшанда қандай қилиб у ерга кетгандингиз? “Персеполис”даги фаолиятингиз қандай кечган ва у ердан нега эрта қайтгансиз?

- Ҳа, адашмадингиз, Эронда ярим мавсум тўп сурганман холос. Мен учун фаолиятимда илк бор хориж чемпионатида ўзимни синаб кўриш яхши тажриба бўлган. Гарчи “Персеполис”да узоқ вақт тўп сурмаган бўлсам ҳам ўша ярим мавсумда ўзим учун етарли тажриба тўплаганман, десам муболаға бўлмайди. У ерда узоқ қолмаганимнинг сабаби оилавий шароитга бориб тақалади. Бошқа ҳеч қандай муаммо бўлмаган.

- “Металлург”да узоқроқ қолмоқчимисиз? Бошқа таклифлар сизни қизиқтирмаяптими?

- Камида мавсум охиригача қолишим аниқ. Таклифларга келсак, бундай чорловлар йўқ эмас. Мана шундай кезларда ҳар қандай футболчи ўзини янги муҳитда синаб кўриш истагига тушади. Лекин юқорида айтганимдек, “Металлург”да яна бир мавсум қолишни афзал билдим. Насиб қилса, четда ҳам ўйнашга улгурарман...

- Фаолиятингиз мобайнида шу даражага етиб келишингизда қайси мураббийларга алоҳида раҳмат айтмоқчисиз?

- Фаолиятим давомида катта из қолдирган мураббий ким? Бу саволингизга жавоб бериш жуда мушкул. Чунки футболни танлаганимдан кейин кўплаб мураббийлар билан ишлаганман. Масалан, “Текстельшик”да ўйнашни бошлаган пайтимда менга дарвозада туришни маслаҳат берган мураббийни айтишим мумкин. Бу мутахассис Прокофов Борис Андреевич эди. 2002 йили “Пахтакор”га илк бор келган пайтимда жамоани Виктор Жалилов бошқарарди. Шунингдек, “Пахтакор”да менга Тачмурод Агамуродов ҳам устозлик қилган. Самвел Бабаян билан ҳам “Пахтакор”да анча ҳамкорлик қилдик. Шу билан бирга дарвозабонлар мураббийи Анвар ака Рашидовни алоҳида айтишим керак. У менинг фаолиятимда катта из қолдирган мураббийдир. “Пахтакор”га келган пайтимда жуда ёш, содда йигит эдим. Асосий таркибдан жой олиш эса ўта мураккаб бўлган. Шу сабабли маълум вақт ижарама-ижара юришимга ҳам тўғри келган. Мисол учун қўшни Қозоғистонда ҳам ўйнашимга тўғри келганди. 2011 йили Анвар ака Рашидовнинг ўзи менга қўнғироқ қилиб, “Пахтакор”га қайтишимни айтган. Табиийки, бундай чорловдан бошим кўкка етган. Асосийси, Анвар Рашидов менга ишонган ва ўзимни кўрсатиш учун имкон берган. Бунинг учун ўша инсондан чексиз миннатдорман.

“Ҳар кимга ҳам бирдек ёқишнинг иложи йўқ”

- Шу билан бир қаторда илгари сизни Самвел Бабаяннинг ўйинчиси деб ҳам гапиришарди. Унинг бошчилигида “Пахтакор” ҳамда миллий терма жамоанинг асосий дарвозабони ҳам бўлдингиз. Бабаян кетгач эса термадан ҳам чақирув олмай қўйдингиз. Айтинг-чи, миллий термага яна қайтишингизга қанчалик ишонасиз?

- Ўйлайманки, намойиш этган ўйиним билан қандай савиядаги дарвозабон эканлигимни исботлай олганман. Ўз навбатида буни кўплаб ишқибозлар ҳам яхши билишади. Албатта, ҳар кимга ҳам бирдек ёқишнинг иложи йўқ. Жумладан, мухлислар орасида мен ҳақимда бироз бошқача фикрда бўлганлар ҳам етарлича учрайди. Мураббийнинг арзандаси қабилидаги гаплар нафақат мен, балки ҳар қандай иштиёқманд футболчининг руҳиятига акс таъсир кўрсатмасдан қолмайди. Ҳар қайси мураббий ўзининг услубидан келиб чиққан ҳолда таркиб ўзагини танлайди. Афсуски, буни ташқаридан кузатаётган ишқибозлар доим ҳам тушунавермас экан.

- Бабаян билан ҳозир ҳам яқин муносабатдамисиз?

- Ҳа, албатта биз тез-тез бир-биримиз билан мулоқот қилиб турамиз, футбол ҳақида гаплашамиз. Бунинг учун телефон, интернет жуда қўл келади. Шундай пайтларда бир-биримиз билан ҳол-аҳвол сўраймиз. Масалан, жароҳат олган чоғимда қатор дўстларим ҳам аҳволинг қандай дея менга смс, хабарлар ёзиб туришган. Мураббий сифатида Бабаянда катта иқтидор бор. Шунингдек, у соф инсонийлик туйғулардан ҳам мустанос эмас. У билан ҳозир ҳам алоқани сақлаб қолганман. Энг муҳими, ҳар қандай шароитда инсонларнинг бир-бирига яхши муносабатда бўлиши биринчи ўринда туради. Нафақат Самвел Бабаян, балки ўзим бирга ишлаган бошқа мураббийлар билан ҳам ҳозиргача алоқаларни сақлаб қолганман. Мисол учун, ҳатто “Персеполис”да ўзим билан бирга ишлаган мураббийлар билан ҳам ҳозирга қадар ёзишиб тураман. Худди шу фикрни Қозоғистонда ўтказган давримда мен билан ишлаган мутахассислар борасида ҳам билдиришим мумкин. Шундай экан, буни оддий, инсоний фазилат дея қабул қилиш мақсадга мувофиқ бўларди.

- Агар Бабаян сизни Хитойга чақирса кетармидингиз?

- Агар хорижда тўп суриш ҳақидаги таклиф келса, буни рад этиш аҳмақона қарор бўларди, назаримда. Агар менга шундай таклиф билан чиқишса бажонидил қабул қилишга тайёрман.

“Дарвозабонлар орасида бирортасини ажратиб кўрсата олмайман”

- Сизнингча, бугунги кунда чемпионатимиздаги энг кучли дарвозабон ким?

- Ўйлайманки, бугунги кунда кучли дарвозабонлар етарли. Шундай экан, улардан кимнидир алоҳида ажратиб кўрсатиш осон иш эмас. Қолаверса, мураббий ўз қарашларидан келиб чиққан ҳолда клуб ёки терма жамоа учун биринчи рақамли дарвозабонга айланиши мумкин бўлган ижрочини танлайди. Умуман олганда, дарвозабонлар ўртасида рақобат юқори. Бундай шароитда бошланғич таркибда майдонга тушишга муносиблигини исботлаш кишидан жуда катта куч ва меҳнатни талаб қилади. Шахсан мен ўз ҳамкасбларим орасида аниқ бир ижрочини ажратиб кўрсатишга қийналаман. Буни тўғри тушунасиз деб ўйлайман.

- Нима деб ўйлайсиз, карантин тугагач, чемпионатимизни қай тариқа давом эттирган маъқул?

- Аввало буни ҳал қилиш биз футболчиларнинг иши эмас. Якуний қарорни ассоциация раҳбарияти қабул қилади. Биз футболчиларга эса ўйинларни томошабинлар кўз ўнгида ўтказиш ҳар доим ёққан. Ахир биз ўзимиз учун эмас, балки мухлисларни хурсанд қилиш учун майдонга тушамиз. Футболдаги асосий нарса ҳам ишқибозларга завқ улашишдан иборат.

- Ҳаётингизда сиз учун унутилмас ўйин қайси бири бўлган?

- Энг унутилмас ўйин сифатида алоҳида беллашув тариқасида биринчи Президентимиз Ислом Каримов вафот этганидан кейин ўтказилган учрашувни кўрсатишим мумкин. Ўшанда биз жаҳон чемпионати саралаш босқичи доирасида Қатарда ўйнагандик. Ўша ўйин ёдингизда бўлса, бизнинг 0:1 ҳисобидаги ғалабамиз билан ниҳоясига етган. Киритилган ягона голни мамлакатимизнинг биринчи Президентининг руҳига бағишлаганмиз. Бундай лаҳзалар умрбод эсда сақланиб қолади, жумладан эслаш хотирасида ҳам. Ўшанда ғалаба қозониш учун астойдил ҳаракат қилганмиз ва бу йўлдаги уринишларимиз зое кетмаган.

- Ўзингизни келажакда мураббий сифатида тасаввур қила оласизми?

- Бунга уриниб кўришим мумкин, албатта. Аммо қандай кечишини вақт кўрсатади. Лекин албатта, бу борада ҳаракат қилиб кўраман, шубҳасиз. Шу ўринда карантин чоғида уйда ўтирган миллионлаб ватандошларимизга сиҳат-саломатлик тилаб қоламан. Умид қиламанки, бундай оғир кунлар албатта ўтиб кетади ва ҳаммаси ўз изига тушади.